ماکت چیست و ساخت ماکت چه کمکی به ما میکند؟

ماكت های سه بعدی، ابزاری تعیین كننده در روند طراحی معماری است.ابزاری به غایت تاثیر گذار در امر پ**ژوهش و بررسی،خلق ایده ها،آزمون نظریه ها و كشف راهكار های مبتكرانه ای كه معمار برای بیان اندیشه و ایده های خود از آن مدد می جوید.

در نگاه اول، ماكت ها را با توجه به كاربردشان، نقششان در طراحی، مخاطب و نحوه بیان آنها میتوان به دو دسته كلی ماكت های مطالعاتی و ماكت های نهایی طبقه بندی كرد.ماكت های نوع دوم را از آن رو "ماكت های نهایی" می نامیم كه بعد از ایده آفرینی، شكل گیری و تكمیل طرح با زبانی غیر انتزاعی و واقع گرا به منظور برقراری ارتباط ادراكی كارفرمایان یا افراد غیر متخصص با عناصر و مختصات طرح ساخته می شود. این در حالی است كه هدف از ساخت ماكت های مطالعاتی ژی گیری، ارزیابی و بازبینی روند تكمیل یك طرح است.

ماكت های مطالعاتی، ابزار كارآمدی برای برقراری ارتباط بهینه بین عناصر درگیر در طرح و در مواردی كه پروژه از وجود كارفرمای كارآزموده ای بهره می جوید، زبان مشترك بین كارفرما و گروه طراحی است.

طراح، ماكت را در مراحل اولیه و بویژه به منظور بررسی مساﺌل كلی سایت و فرم بنا پی می گیرد.مساﺌلی لز قبیل دید از سایت، دید به سایت، ارتباط با زمینه و حجم كلی دیدارگری ذهنی- نزد بیشتر طراحان بدون وجود یك نمونه سه بعدی، جهت ایجاد ارتباط بین فضا و ابعاد- ناقص می نماید. در اینجاست كه این ماكت ها به یاری شتافته و از بروز چنین خطاهایی جلوگیری می كنند. چرا كه توان دیدارگری را افزوده، آن را تقویت می كند. از سوی دیگر، ساختار ماكت ها می تواند در شناخت تعارضات پیش بینی نشده ای كه پیش از این در پلان ها، برش ها و نماها به چشم نمی آمد، ما را یاری كند.

هم زمان با تكمیل طرح، روند ساخت و تغییر ماكت ها نیز تكامل یافته تا بتواند پاسخ گوی نیاز های جدید پروژه باشد. به همین دلیل، این روند اگرچه اغلب با ساخت ماكت های نموداری و مفهومی آغاز می شود، لیكن در ادامه ماكت های شكل گیری و در پایان، ماكت های نهایی و جزﺌیات را می آفرینند.

ماكت های مطالعاتی برای كارفرمایان نیز پرفایده می نماید.چه، بیشتر افرادی كه آشنایی چندانی با خواندن و درك ترسیمات ندارند، با مشاهده ماكت ها می توانند فرم در حال تكمیل طرح را دریابند. علاوه بر این، ماكت ها و ترسیمات به كارفرمایان كمك میكنند تا درك بهتری از دیدهای انتخابی خود در مرحله ترسیم دشته باشند. بازی با ضخامت خطوط، سایه ها و مقیاس ها، اگرچه برای یك طراح امر پیش پا افتاده ای است، ولی یك فرد عادی آن را تنها در حد هنر انتزاعی تلقی می كند.

از سوی دیگر، در روند شكل گیری طرح، طراح شور و اشتیاق وصف ناپذیری دارد. در این هنگام، اگر كارفرما بتواند هرچه بیشتر بدانچه طراح در سر دارد پی ببرد، این هیجانات به او نیز منتقل می شود و این ممكن نیست مگر از طریق ماكت.


ماکت های معماری

ماکت های معماری مدل های فیزیکی ارائه دهنده پروژه های معماری هستند که به منظور ارائه مفاهیم پروژه به متخصصین و یا ارائه آن به کارفرما و عموم به روشی ساده وقابل فهم باشند ساخته میشوند. ماکت های معماری ابزاری است که برای نمایش،ارائه ،جلب سرمایه گذاری ،اخذ مجوز،وبازاریابی وفروش به کار میرود.

مدلهای مطالعاتی که به سرعت قابل ساخت هستند و در ساخت آن معمولا از در دسترس ترین و ارزانترین متریال استفاده میشود (مانند مقوا،قطعات چوب،یونولیت،فوم و فوم بورد و ...) ابزار بسیار قدرتمندی برای درک سه بعدی یک طرح میباشند که توسط معماران،طراحان داخلی، طراحان غرفه های نمایشگاهی و طراحان صنعتی استفاده میشوند.

اما ساخت ماکت پرزانته پرجزئیات و اصطلاحا ماکت نهایی معمولا توسط ماکت ساز های حرفه ای و شرکت های ماکت سازی که به صورت تخصصی در این حیطه فعالیت میکنند انجام میپذیرد.


اهداف ساخت ماکت

معماران استفاده های مختلفی از ماکت ها میکنند

-ماکت های سریع اغلب برای مطالعه تقابل و تعامل احجام برای ایده گرفتن و بررسی حجم از زوایای مختلف استفاده میشوند و روشی بسیار کاربردی برای کاوش در ایده های معمارانه است.

-ماکت ها روشی بسیار موثر در ارائه و فروش طرح های معماری است. درک نقشه های فنی دو بعدی و سه بعدی سازی ذهنی آنها حتی برای متخصصین هم امری پیچیده است به همین دلیل معماران از ماکت ها و نرم افزارهای سه بعدی سازی استفاده میکنند تا ایده های خود را سریعتر منتقل کنند . به عبارتی ماکت ها سریعترین ابزار انتقال اطلاعات یک پروژه به شمار میروند.

-ماکت مفیدترین ابزار برای توضیح یک ایده پیچیده یا غیر معمول به تیم سازنده ویا نقطه عطف بحث بین معماران و مهندسان سازه و طراحان شهری است.

- ماکت ها همچنین مدل های نمایشی بسیار مناسبی هستند برای ساختمان های تاریخی و بناهایی که امروزه وجود ندارند و نیز بناهایی و سایت هایی که به لحاظ وسعت در حدی میباشند که بازدید از آنها به سادگی مقدور نمیباشد.



انواع ماکت

ماكت به روش های گوناگونی ساخته می شود و نام های مختلفی دارد. این واژه ها گاهی در محیط های مختلف، در معانی دیگر و به گونه های مختلف به كار می رود.اگرچه این ماكت ها اسامی استانداردی ندارند، ولی از میان آنها، انواع زیر متداول ترند.


تمام ماكت های مورد بحث(ماكت اسكیس، حجم، شكل گیری و غیره)، از جمله ماكت هایی كه برای ارائه رسمی به كار می روند، تحت عنوان ماكت های مطالعاتی شناخته می شوند. در نتیجه، هدف آنها خلق ایده های طراحی است و به عنوان ابزاری برای پرورش آن ایده ها عمل میكنند. این ماكت ها شامل مجموعه وسیعی از ماكت های سریع و غیر دقیق تا ماكت های تفكیكی است كه با عناوین مختلفی شناخته می شوند. ماكت های مطالعاتی، ماكتی است كه بیشتر برای بررسی، تحقیق و اصلاح ساخته می شود.

این ماكت ها معمولا به دو دسته تقسیم می شوند:

ماكت های اصلی و ماكت های فرعی یا جانبی.

ماكت های اصلی به مرحله خلق و تكمیل طرح و ماكت های جانبی به بخش ها یا جنبه های خاصی از پروژه كه بیشتر مورد توجه قرار دارد اشاره می كند. البته با توجه به میزان تمركز لازم،ماكت جانبی را می توان به صورت ماكت اصلی ساخت.برای مثال، ماكتی كه برای نشان دادن فضاهای داخلی ساخته می شود، ماكت داخلی است. ولی بسته به میزان توجه و تمركز ممكن است ماكت اسكیس، شكل گیری یا ارائه نیز باشد.

ماكت های اصلی
ماكت های اصلی مفهوم انتزاعی دارند و برای جست و جو و كشف مراحل مختلف به كار می روند.


  • ماكت اسكیس
  • ماكت نمودار
  • ماكت مفهوم
  • ماكت حجم
  • ماكت پر و خالی
  • ماكت شكل گیری
  • ماكت ارائه/ نهایی



ماكت های جانبی
برای ساختمان های خاص یا اجزای سایت به كار می روند.


  • ماكت توپوگرافی
  • ماكت زمینه- سایت
  • ماكت محیط/ سبزینگی
  • ماكت داخلی
  • ماكت برش
  • ماكت نما
  • ماكت اسكلت/ سازه
  • ماكت جزییات/ اتصالات
  • ماکت مبلمان



انواع ماکت های معماری


- ماکت های مطالعاتی

که به سرعت قابل ساخت هستند و در ساخت آن معمولا از در دسترس ترین و ارزانترین متریال استفاده میشود (مانند مقوا،قطعات چوب،یونولیت،فوم و فوم بورد و ...) ابزار بسیار قدرتمندی برای درک سه بعدی یک طرح میباشند که توسط معماران،طراحان داخلی، طراحان غرفه های نمایشگاهی و طراحان صنعتی استفاده میشوند.









- ماکت خارجی یا ماکت اکستریور


معمولا به ماکت هایی اطلاق میشود که شامل بنا یا بناهای اصلی به علاوه لنداسکیپ و گاها فضای شهری در برگیرنده بنا







-ماکت داخلی یا ماکت اینتریور


به ماکت هایی که از فضاهای داخلی ،مبلمان،رنگ بندی و چیدمان را ارائه میکند اطلاق میگردد.







-ماکت لنداسکیپ


به ماکت های طراحی لنداسکیپ که ارائه دهنده ویژگی های توسعه سایت از قبیل پیاده رو ها ،پل های کوچک،آلاچیق،بافت گیاهی و سایر زیباسازی های محیطی باشد اطلاق میشود. ماکت لنداسکیپ معمولا ارائه دهنده فضاهای عمومی از قبیل پارک و بوستان میباشند.







-ماکت شهری


ماکت های شهری معمولا در مقیاس های کوچک (مانند 1:500-1:750-1:1000- 1:2000-1:20000) که چند بلوک شهری و گاها یک شهر کامل یا یک روستا ، مجموعه صنعتی و یا نظامی را شامل میشوند. ماکت های شهری ابزاری حیاتی برای برنامه ریزی و توسعه شهری محسوب میشوند.







-ماکت جزئیات

این ماکت ها بخشهای خاصی از پروژه و تعامل بین آنها را نشان میدهند. ماکت های استراکچر از زیر مجموعه ماکت های جزئیات به شمار میروند.






و...


مصالح ساخت ماکت


مصالح بسیار متنوعی با روشهای پردازش متنوع در ماکت سازی حرفه ای به کار میرود که از مصالح زیر میتوان نام برد:

ورق ها و انواع پروفیل اکریلیک (پلکسی گلاس)

مقوا

چوب بالسا - تخته های سه لایی - ورق های ام دی اف و چوب

انواع رزین

گچ و گل کلی

پی وی سی

ورق های پلی کربنات

پلی استایرن

پلی اورتان

ای بی اس

اسفنج

ورقها و پروفیل های فلز

مولتی استایل

و بسیاری از مصالح دیگر که بنا به تشخیص ماکت ساز در پروژه به کار میرود.



مقیاس ها ی ساخت ماکت

ماکت ها ی معماری از مقیاس های بسیار کوچک تا مقیاس 1:1 ساخته میشوند. در ماکت سازی معمولا مقیاس استانداردی تعریف نمیشود و بنا به نیاز پروژه و خواست کارفرما و پیشنهاد ماکت ساز مقیاس تعیین میشود ولی مقیاس های رایج تر به شرح ذیل میباشند

1:1 اندازه واقعی (معمولا در ماکت جزئیات)

1:2 جزئیات

1:5 جزئیات

1:10 فضای داخلی و مبلمان

1:20 فضای داخلی و مبلمان

1:50 فضای داخلی -پلان طبقات

1:100 نمای خارجی و ماکت برش

1:200 نمای خارجی و سایت

1:300 ماکت حجم و سایت

1:500 سایت پلان ،ماکت حجم

1:1000 ماکت شهری - ماکت پر و خالی

1:2500 سایت پلان - نقشه شهری

و...


برگرفته از سایتmehregantarh.com