بررسي امکان جذب فلزات سنگين فاضلاب صنعتي توسط شن

بررسي امکان جذب فلزات سنگين فاضلاب صنعتي توسط شن، خاک و ماده آلي

محمدي ميترا*,فتوت امير,حق نيا غلام حسين

* گروه خاكشناسي، دانشكده كشاورزي، دانشگاه فردوسي مشهد



به منظور مقايسه و بررسي کارايي شن، خاک (آهکي و غيرآهکي) و ماده آلي (پوسته برنج و کمپوست برگ) در حذف يا کاهش فلزات سنگين مس، نيکل، روي و کروم از فاضلابهاي صنعتي و بررسي اجمالي اثر متقابل آنها، آزمايشي در گلخانه و در قالب طرح کاملا تصادفي با چهار تيمار و چهار تکرار انجام گرفت. تيمارها در اين آزمايش عبارت بودند: از خاک آهکي – پوسته برنج، خاک آهکي – کمپوست برگ، خاک غير آهکي – پوسته برنج و خاک غيرآهکي – کمپوست برگ. براي آماده سازي تيمارها، لوله هاي پلي وينيل کلرايد به ارتفاع 66.5 و قطر 10 سانتي متر انتخاب و با توجه به تيمارهاي آزمايشي، به ترتيب از پايين به بالا به وسيله ريگ درشت، شن، خاک، ماده آلي و ريگ ريز پر شدند. سپس به مجموعه مذکور، فاضلاب صنعتي حاصل از کارخانه آبکاري به تعداد نه مرتبه (9 pore volumes) اضافه گشت؛ به اين صورت که بعد از هر بار افزودن فاضلاب و خشک شدن کامل سطح فيلترها، فاضلاب مرحله بعد ريخته شد. سپس در انتهاي آزمايش، مقاطعي از هر کدام از جاذبها تهيه گرديد و بعد از هوا خشک شدن، به منظور اندازه گيري غلظت کل فلزات سنگين و بررسي کارايي آنها به آزمايشگاه منتقل شد. نتايج اين مطالعه نشان داد که قرار گرفتن خاک آهکي و غيرآهکي در زير هر يک از مواد آلي به کار رفته در اين مطالعه، بر توانايي آنها در جذب فلزات سنگين اثرگذار بوده و يافته هاي حاصل متفاوت بود. همچنين مشخص شد که ظرفيت پايين تبادل کاتيوني خاک نسبت به مواد آلي همواره باعث کاهش قدرت جذب توسط آن نمي گردد. آناليز مواد آلي به کار رفته نيز مشخص کرد که پوسته برنج براي عنصر کروم و کمپوست برگ براي عناصر روي و نيکل جاذب مناسب تري به نظر مي رسند. علاوه بر اين، شن مورد استفاده در اين آزمايش نيز، توانايي جذب مناسبي را براي فلزات سنگين موجود در فاضلاب از خود نشان داد. در نهايت مي توان گفت که کاربرد جاذبهاي مورد مطالعه براي حذف فلزات سنگين موجود در فاضلابها موثر بود.

كليد واژه: فاضلاب صنعتي، فلزات سنگين، تبادل کاتيوني، جاذب آلي، خاک، شن

[برای مشاهده لینکها ابتدا در سایت عضو شده و وارد نام کاربری خود شوید. برای عضویت اینجا کلیک کنید...]