ضوابط و استاندارد های طراحی مربوط به: بیمارستان ها و مراکز درمانی
در حالی که بیمارستان*ها درگذشته آگاهانه جهت مصارف پزشکی، جراحی طراحی می**شدند امروزه می*توان شاهد تغییرجهت به سوی انسانگرایی در امکانات بیمارستانی بود. بیمارستانهای امروزی بیشتر به هتل شبیه هستند. وجود فضای اقامتی دارای اهمیت بیشتری نسبت به طرح*های سرد بهداشتی در بیمارستانهای گذشته است. مدت زمان بستری و اقامت بیمار به طور پیوسته کوتاهترمی*شود و علاقه به اتاق*های یک تختی یا دو تختی (در خصوص بیمارهای خصوصی) بیشتر شدهاست.
فهرست مندرجات
1 قسمت بندی وتعین محدوده
2 انواع بیمارستانها
2.1 بیمارستانهای دانشگاهی
3 مفهومطرح ریزی
4 مسیریابی
5 اتاقهای جراحی اصلی
5.1 اتاق بیهوشی
6 داروخانه
7 آبریزگاه
8 رعایت نکات ایمنی در جراحی
9 استریل*سازی مرکزی
10 بخش مراقبتهای ویژه
11 بخش*های مراقبت
12 دپارتمانهای مراقبت
قسمت بندی و تعین محدوده
یکبیمارستان عمومی به بخشهای مراقبت، معاینه و درمان، انبار و محل نگهداری موقتزباله، اداری و فن آوری تقسیم می*شود. قسمت*های اقامتی و احتمالا بخش*های آموزشی وپژوهشی و همچنین بخشهای حمایتی برای عملیاتهای خدماتی نیز در یک بیمارستان عمومیوجود دارند.
انواع بیمارستانها
بیمارستانها را می*شود به گروههای زیر تقسیم کرد: کوچکترین (تا 50 تخت)، کوچک (تا 150 تخت) استاندارد (تا 600 تخت) و بزرگ. حمایتکنندگان مالی بیمارستانها ممکن است دولت، بنیادهای نیکوکاری یا خصوصی یا ترکیبی ازاینها باشند. بیمارستانها را می*توان از جهت نوع فعالیت به بیمارستانهای عمومی،تخصصی و دانشگاهی تقسیم کرد.
بیمارستانهای دانشگاهی
بیمارستانهای دانشگاهی با بیشترین ظرفیت خدماتی را می*توانبرابر با دانشکده*های پزشکی و بیمارستانهای عمومی بزرگ دانست. آنها امکانات تشخیص ودرمانی گسترده*ای دارند و به طور اصولی پژوهش و آموزش را به پیش می**برند.سالنهایسخنرانی و اتاقهای تشریح بایستی طوری گنجانده شوند که فعالیت بیمارستان توسط ناظرینمختل نشوند. بخشها باید بزرگ باشند تا هم ملاقات کنندگان و هم ناظران را در خود جایدهند. امکانات و نیازهای ویژه بیمارستانهای پزشکی ایجاب می*کند اتاقها به صورتویژه*ای طراحی شوند.
مفهوم طرحریزی
موقعیت: محل پروژه باید دارای فضای کافی برای بخشهای اقامتی مستقل و دپارتمانهای مختلف بیمارستان باشد. بایستی در منطقه آرام باشد و در آیندهنیز احتمال ساخت و ساز در اطراف آن وجود نداشته باشد مگر اینکه توسط محلهای مجاورتفکیک و مستثنی شده باشد. تجهیزات نبایستی بر اثر مه گرفتگی، باد شدید، گرد و غبار،دود، بو و حشرات آسیب ببیند. زمین نباید آلوده باشد و برای گسترش فضا، زمینهای آزاداطراف نیز در نظر گرفته شوند.
جهت:
بهترین جهت برای اتاق درمان و جراحی بین شمال غربی و شمال شرقی است. نمایبخش پرستاری در جهت جنوب به جنوب شرقی مناسب است آفتاب صبحگاهی دلپذیر، گرمای کم،مزاحمت کم نور آفتاب (احتیاج به تاریک کردن اتاق نیست)، هوای ملایم در عصر ها،اتاقهایی که رو به شرق و غرب هستند به نسبت دارای آفتاب گیری بیشتر هستند اگر چه ازآفتاب زمستانی بهره کمتری می**برند. جهت بخشهای بیمارستان که دارای اقامت متوسط کوتاهی هستند مهم نیست برخی مقررات انظباطی تخصصی حکم می*کنند که بیماران در معرضنور مستقیم خورشید قرار نگیرند که اتاقهای رو به شمال برای بیماران مناسباست.
تصویر:
یک بیمارستان قراراست گسترش یابد، طراحی آن شامل چهار فاز سازندگی می*شوند یک محیط بسته بزرگ که شاملیک پارک ساخته خواهد شد که پنجره*ها بتوانند رو به آن باز شوند بدون آنکه صدامزاحمت ایجاد کند.
اشکال ساختمانی درمانگاهبیماران سرپایی:
محل درمان بیماران سرپایی دارای اهمیت ویژه*ای است. جداسازی مسیر بیماران سرپایی و بیماران بستری شونده باید در اوائل برنامه ریزی مدنظر قرار گیرد.با این حال راه دسترسی به دپارتمانهای پرتو ایکس و جراحی بایستینزدیک باشد. امور مربوط به بیماران سرپایی هر روز مهمتر می*شوند. بنابراین به اتاق*های انتظار بزرگتر و اتاقهای درمان بیشتری نیاز است.
راهروها:
راهروها باید برای بیشترین جریان گردشیطراحی شوند. در کل، راهروهای دسترسی بایستی حداقل دارای 50/1 متر پهنا داشته باشند. راهروهایی که بیماران را با تخت متحرک جابجا می*کنند باید حداقل دارای پهنای موثر 25/2 متر باشند. سقف معلق در راهروها می*توانند تا 40/2 متر ارتفاع داشته باشند. پنجره*های نورگیر و هواگیر نبایستی بیش از 25 متر از یکدیگر فاصله داشته باشند. پهنای مفدار راهروها نباید توسط برآمدگیهای دیوار، ستونها و عناصر دیگر ساختمانمختل و محدود شود. در را هروهای بخش باید با توجه به مقررات داخلی در برای خروج دودسیگار تعبیه شود.
درها:
در طراحیدرها بهداشت باید در نظر گرفته شود. لایه سطحی در بایستی دارای مقاومت بلند مدت دربرابر نظافت مداوم توسط تمیزکننده*ها و میکروب کشها باشد و بایستی طوری طراحی شودکه مانع انتقال صدا، بوهای نا مطبوع و جریان هوا باشند. درها نیز بایستی دارای هماناستاندارد عایق بندی در برابر صدا باشد که دیوارهای اطراف از آن برخوردارند. چوبدوروکشه در باید حداقل توانایی کاهش صدا تا25 دسی بل را داشته باشد. ارتفاع دقیق دربها به نوع و عمل آنها بستگی دارد.
درهای معمولی m 20/2 -10/2
دروازه*هایعبور وسایل نقلیه m 50/2
ورودی انتقالات m 80/2- 70/2
حداقل ارتفاع درجاده*های ورودی m 50/3
پله ها:
به خاطر دلایل سلامتی، پله*ها بایستی طوری طراحی شوند که در مواقع لزوم ظرفیت تمام گردش عمومی را داشته باشند البته مقررات ساختمان سازی ملی نیز بایددر نظرگرفته شوند. پلکانها باید در هر دو طرف نرده داشته باشند و بدون بر آمدگی پیشبنباشند(بدون لبه برآمده) پله*های پیچ دار (حلزونی) نمی*توانند در مقررات مربوط به پله*ها گنجانده شوند.پهنای موثر عرض پله*ها و پاگردها باید حداقل دارای 50/1 مترباشند واز50/2 متر تجاوز نکنند. درها نباید پهنای مفید پاگردها را اشغال ومحدودکنند و با توجه به مقررات بیمارستان، درهای رو به راه*پله باید به طرف خروجی بازشوند. می*توان پله*هایی با ارتفاع m m170 داشت و حداقل عمق پاگذار آن mm280 باشد. بهتر است نسبت ارتفاع/ عمق پاگذار 300تا150 میلی متر باشد.
آسانسور ها:
آسانسورها انسانها، دارو ها، ملحفه*هاو تختهای بیمارستانی را بین طبقات جابجا می*کنند و به خاطر مسائل بهداشتی و زیباییبهتر است آسانسورهای جداگانه*ای را برای هر کدام این اهداف در نظر گرفت. درساختمانهایی که مراقبت، معاینه و درمان در طبقات بالایی انجام می**گیرند حداقل دوآسانسور برای انتقال تخت لازم است. اتاقک آسانسور باید به اندازه*ای باشد که جابرای یک تخت ودو همراه وجود داشته باشد. سطوح داخلی کابین باید صاف، قابل شستشو وبه راحتی قابل ضد عفونی باشد. کف آن نباید سر باشد چاه آسانسور باید ضد آتش باشد. برای هر صد تخت یک آسانسور چند منظوره باید تعبیه شود و تعداد این آسانسورها دربیمارستانهای کوچکتر حداقل دو دستگاه باید باشد، بعلاوه حداقل بایستی دو آسانسورکوچکتر برای تجهیزات قابل حمل، کارکنان وملاقات کنندگان وجود داشته باشد:
ابعاددقیق آسانسور: m 20/1 × 90
ابعاد دقیق چاه آسانسور: m 50/1 × 25/1
مسیریابی
برای جلوگیری از انتقال میکروب بر اثر تماس، فعالیتهای مختلف جداگانه*ای می**بایست صورت گیرد. سیستم تکراهرویی که در آن بیماران جراحی شده و بیماران آماده جراحی، کارکنان آماده جراحی وکارکنان پس از انجام عمل و حمل وسایل تمیز و کثیف از یک راهرو استفاده می*کنند دیگراستاندارد نیست. بهتر است سامانه دو راهروی داشته باشیم که در آن بیماران و کارکنانیا بیماران و وسایل غیر تمیز از یکدیگر جدا باشند. هنوز بهترین نوع این موارد مشخصنشده است و بنابراین به صورت جداگانه در نظر گرفته می*شوند. یک راهبرد موثر، جداکردن جریان بیماران از محل کار مورد استفاده کارکنان گروه جراحی است.
اتاقهای جراحی اصلی
تعدادیاتاق ملزومات و کار در مجاورت مستقیم اتاق جراحی هستند. اتاق جراحی باید به گونه*ایطراحی شود تا هر چه بیشتر به شکل مربع شباهت داشته باشد تا کار در هر جهت از تخت جراحی به راحتی انجام گیرد. اندازه مناسب می*تواند 50/6 × 50/6 متر با ارتفاع 3 مترو اضافه ارتفاع 70/0m برای تهویه و خدمات دیگر باشد. اتاقهای جراحی بهتر است یکسانباشد تا حداکثر انعطاف پذیری را داشته باشند و عملها روی میز قابل حملی صورت گیردکه بر روی پایه*ای ثابت در وسط اتاق سوار شده باشد. نور طبیعی از نظر روانشناختیدارای امتیاز خاصی است که جلوگیری از آن تقریبا غیر ممکن می**نماید. واگر هم امکانآن وجود داشته باشد باید سیستمی وجود داشته باشدکه به طور کامل جلوی نفوذ این نوررا بگیرد(برای مثال عملهای جراحی چشم در فضای خیلی تاریک انجام می*گیرد) امروزهاتصالات خدماتی و وسایل فنی معمولا از طریق تجهیزات بیهوشی معلق تأمین می*شود. درغیر این صورت ،اتصالات خطوط خلاء، اکسید نیتروس و برق اضطراری بایستی حداقل 20/1متر بالاتر از سطح کف اتاق قرار گیرند. جدا کردن بخشهایی که در حد بالای میکروبزدایی شده اند(استریل) و وسایل استریل نیز به آنجا ارسال می*شود بسیار مهم است. تقسیم اتاق عمل به دو قسمت عفونی و غیر عفونی یک بحث پزشکی است اما عمل هوشیارانه ومنطقی است. کف اتاق و سطح دیوارها باید بسیار صاف و قابل شستشو باشند از نصف برآمدگیهای تزئینی و سازه*ای باید جلوگیری کرد.
اتاق بیهوشی
اندازه اتاق بیهوشی باید تقریبا 80/3×80/3 متر باشد و درهای آن نیز کشویی و برقی باشد و به اتاق عمل باز شوند(پهنای 40/1 متر)این درها باید دارای دریچه و شیشه*ای باشند تا بتوان با اتاق جراحی ارتباطتصویری داشت. اتاق بایستی مجهز به یخچال ،سینک آب ،لوله دستشویی و آبکشی، کابینتجهت نگهداری لوله هلی جراحی ،اتصالات تجهیزات بیهوشی. برق اضطراریباشد
اتاق ترخیص بیهوشی:
این اتاق به اتاق بیهوشی شباهت دارد در ورودی به راهروی کاری باید لولایی و بدون چفت باعرض 25/1 متر باشد
اتاق شستشو:
تقسیم اتاق شستشو به بهداشتی ومعمولی ایده ال است اما از نقطه نظر بهداشت یکاتاق تکی کافی است. حداقل پهنای اتاق باید80/1 متر باشد. برای هر اتاق جراحی بایستیسه دست و صورت شویی (سینک) که آب را به اطراف نمی*پاشد وجود داشته باشدکه از طریقپدالهای پایی کنترل شوند .بایستی دارای دریچه دید باشند و اگر هم برقی هستند بایستیبا پدالهای پایی باز شوند. اگر صرفه جویی در الویت دارد می*توان از درهای لولاییچرخش استفاده کرد.
معماری بیمارستان (2)
اتاق اشیاءاستریل:
اندازه این اتاق دارای انعطاف پذیری بیشتری است اما بایستی به اندازهکافی فضای قفسه و کابینت وجود داشته باشد و بتوان به طور مستقیم از اتاق عمل به آندسترسی داشت. به ازای هر اتاق عمل اشیاء استریل به مساحت تقریبی ده متر مربع نیازاست.
اتاق تجهیزات:
اگر چه دسترسی مستقیم به اتاق عمل ارجح است این کار همیشه ممکن نیست اگر دسترسی مستقیم امکان*پذیرنباشد اتاق تجهیزات بایستی تا حد امکان نزدیک اتاق عمل باشد تا مدت انتظار کمترشود. اتاقی به اندازه 20متر مربع باید در نظر گرفته شود.
اتاق زیر مجموعه استریل:
این اتاق را می*توانمستقیم یا غیر مستقیم به بخش استریل اتاق عمل مرتبط کرد. این اتاق شامل یک بخشبهداشتی برای اشیاء استریل شده و یک بخش معمولی برای اشتباه غیر استریل است. تجهیزات آن بایستی شامل سینک، سطح انبار، سطح کار و استریل کننده*های بخار باشد. وصل کردن یک اتاق زیر مجموعه استریل (ساب استریل) به چندین اتاق عمل می*تواندمشکلات بهداشتی بوجود آورد که این کار نباید صورت گیرد. توجه داشته باشید که ابزارجراحی در واحد استریلیزه مرکزی آماده می*شوند که خارج از محوطه جراحی قراردارد.
اتاق گچ گیری:
به خاطرمسائل بهداشتی، این اتاق نباید در محوطه جراحی باشد بلکه در محوطه بیماران سرپاییبایستی قرار گیرد در واقع اورژانس بیمار بایستی از لابی*های مختلف عبور کند تا بهاتاق عمل برسد. تجهیزات شرایط پس از عمل فناوری اتاق بهداشت و تهویه هوا: سیستمتهویه هوا جزئی حیاتی از فناوری اتاق بهداشت است نمونه معمولی آن از جابجاییکم،لزرش با سرعت ثابت حرکت هوا (m /s 45/0)استفاده می*کند که تمام میکروبها و ذراترها شده را به خارج می**راند. یک سیستم دمنده جهت دار هوا نیز برای به حداقل رساندنلرزش هوا و یکنواختی آن هوا را به داخل اتاق عمل می**دمد. بنابراین می*توان بهمقدار زیاد از ترکیب هوای آلوده و هوای تازه (هوای اتاق بهداشت) جلو گیری کرد. برایحفظ بهداشت و تمیزی تجهیزات جراحی به مسافتی به ابعاد تقریبی 00/3×00/3 متر نیازاست. همچنین سیستم تهویه هوا پیش از آماده کردن مقدار هوا مورد نیاز، از طریقتصویه، رقیق و فشرده کردن هوا سطح اجرام زنده هوایی را می**کاهد. برای مثال برایاطمینان از آلودگی زدایی هوا بین اتاقهای عمل به15تا20 بار تعویض هوا در ساعت نیازاست. برای ایجاد منطقه*ای در اتاق عمل که تا حد امکان فاقد جرم/ذره باشد از ورودیکنترل نشده هوا از طریق اتاقهای مجاور به داخل اتاق عمل بایستی جلوگیری کرد.این کاررا می*شود از طریق هوا بندی اتاق عمل (تمام درزها در طی ساخت بایستی پر شوند) و باتغییر فشار انجام داد (یعنی بالاترین فشار که در اتاق عمل است به تدریج در اتاقبیهوشی کمتر ودر اتاقهای دیگر به حداقل می**رسد تا با بوجود آمدن تفاوت فشار هوا ازاتاق عمل به اتاقهایی که به مراقبت کمتر احتیاج دارند حرکت کند) بنابراین پنجره*هایاتاق عمل بایستی دارای دریچه*های مشبک تهویه هوا با قابلیت هوابندی کامل باشند
فعالیتهای جنبی:
اتاقهایفعالیت*های جنبی ضروری نیست که در نزدیکترین مجاورت اتاقهای عمل قرار گیرند. این اتاقها بوسیله راهرویی که مورد استفاه بیمار نباشد جدا شوند.
اتاق پرستارها:
ابعاد این اتاقها بستگی به بزرگیدپارتمان جراحی بیمارستان دارد. باید فرض شود که در هر تیم جراحی هشت عضودارد(پزشکها،پرستارهای اتاق عمل، پرستارهای بیهوشی) اگر واحد جراحی دارای بیش از دواتاق عمل باشند مناسب است که سیگاریها را از غیر سبگاریها جدا کرد. این اتاق راحتیباید دارای تعداد صندلی کافی، کابینت و یک سینک باشد.
محل کار پرستارها:
این اتاقها می**بایستی دارایموقعیت مرکزی باشند و دارای شیشه*های بلند تا راهروی کاری از آن طریق دیده شود. علاوه بر میز تحریر آنها باید دارای کمد و کابینت و دیوارهای بلند برای نصببرنامه*ها باشند.
اتاق گزارشات:
این اتاقها که نیاز آنها مطلق نیست نباید بیش از 5 متر مربع باشنددر این اتاقهاجراحان پس از عمل گزارش آن را تهیه می*کنند.
داروخانه
یک داروخانه به مساحت 20 متر مربعمی*تواند انواع مواد بیهوشی ،داروهای جراحی و مواد دیگر را در خود جای دهد بخصوص کهدارای قفسه*های گردشی باشد.
اتاق نظافت:
مساحت 5 متر مربع برای چنین اتاقی کافی است این اتاقهابایستی به اتاق عمل نزدیک باشند زیرا پس از عمل میکروب*زدایی (ضد عفونی) و تمیزکردن ابزار صورت می*گیرد.
جایگاه تختهای تمیز:
در نزدیکی محدوده لابی بیماران بایستی فضای کافی جهت قراردادن تختهای تمیز شده و آماده وجود داشته باشد. مقدار مورد نیاز عبارتست از یک تخت تمیز اضافی برای هر میز
جراحی.
آبریزگاه
به خاطر مسائل بهداشتی مستراح*ها بایستی خارج از محدوده جراحی و فقط در سرسرای (لابی) بیماران قرار گیرد.
ملزومات اتاق بازگشت هوشیاری:
اتاق بازگشت هوشیاریباید بتواند چندین بیمار عمل شده از اتاقها ی جراحی مختلف را در خود جا دهد. تعدادتختهای محاسبه شده باید5/1 برابر تعداد اتاقهای عمل باشند. اتاق مجاورآن اتاق شستشوبا چند سینک است. پرستاری می**بایستی دارای یک جایگاه نظارتی باشد که از آن بتواندبر همه بیمارها تسلط داشته باشد. طراحی اتاق باید طوری باشد که نور طبیعی بتواندوارد آن شود تا بیمارها بتوانند خود را با ساعات شبانه روز تطبیقدهند.
رعایت نکات ایمنی درجراحی
اتاق جراحی باید از طریق درهای کشویی برقی به اتاقهای بیهوشی،ترخیص شستشو واشیاء استریل ارتباط داشته باشند. این درها بایستی در خارج از اتاقعمل نصب شوند تا فضای اتاق را اشغال نکنند. به خاطر مسائل بهداشتی، سیستم باز کردندرها باید با پدالهای پایی کنترل شود در اتاق فعالیتهای جنبی درهای محوری (بدونجفت) با پهنای یک متر تا 1.25 متر کافی است این نکته بایستی در نظر گرفته شود کهاتاقهای اصلی بیهوشی دارای ترکیبی انفجار کننده از گازها هستند (بخارها، اکسیژن،اکسید نیتروژن) این گازها ممکن است به محدوده جراحی اتاقهای آماده کردن بیمار و گچگیری رخنه کنند برای مقابله با جمع شدن گازهای بیهوشی در اتاق اتصالات الکتریکی والکتروپزشکی بایستی حداقل در ارتفاع 1.20 متر از سطح کف اتاق قرار گیرند. به وسیلهکف رسانای اتاقها را با هم برابر کنید. رطوبت هوا را بین 60% تا 65% حفظ کنید. اتاقهایی که جهت نگهداری مواد بیهوشی به کار می**روند بایستی ضد آتش باشند و به اتاقهای عمل، زایمان و بیهوشی راه نداشته باشند.
روشنایی
روشنایی در اتاق عمل بایستی قابل تنظیم باشد تا با توجه به موقعیت برش جراحی، نور را بازاویه*های مختلف بتاباند. متداول*ترین سیستم روشنایی چراغهای جراحی سقفی متحرک هستند این سیستم متشکل از یکروشنایی اصلی است که دارای حرکت چرخشی و زاویه*هایی است و یک لامپ جنبی که بر روییک بازوی ثانوی سوار است. روشنایی اصلی از تعداد زیادی لامپ کوچک ساخته شده است تااز ایجاد سایه*های خیلی تاریک جلوگیری شود. امروزه اتاقهای عمل تخم مرغی شکل باروشنایی داخل سقفی نیز گاهی ساخته شوند مقررات روشنایی بیمازستانها شدت اسم روشناییبرای اتاقهای عمل را LUX 1000 و اتاقهای جنبی عمل را LUX 500 معرفیمی*کنند.
استریل*سازی مرکزی
این مکان جایی است که تمام ابزار بیمارستان را آماده می*کند. بیشتر این وسایل توسطدپارتمان جراحی (40%) ودر نزدیکمراقبتهای ویژه، جراحی و داخلی (هر کدام 15%) استفادهمی*شود. به همین دلیل اتاق استریل*سازی و مرکزی بایستی در نزدیکی این حوزه*های تخصصی قرار گیرد توصیه می*شود که مکانهای استریل*سازی در جاهایی که دارای رفت*وآمدکم (انسان و مواد) است قرار گیرند. تعداد استریل*سازها بستگی به بزرگی بیمارستان ودپارتمانهای جراحی دارد و ممکن هست مساحت تقریبی 120-40 متر مربع را اشغالکنند.
بخش مراقبتهای ویژه
وظیفه بخش مراقبتهای ویژه (ICU) جلوگیری از اختلالات خطرناک فعالیتهای حیاتی بدن است: برای مثال ،اختلالات تنفسی، دگرگشت (سوخت*و*ساز بدن) و قلب وعروق ،عفونتها،دردشدیدو ازکارافتادگی اعضاء (کبد، کلیه) خدمات بخش مراقبتهای فشرده کنترل ودرمان وهمچنین مراقبت از بیمار است. در بیمارستانهای عادی که فاقد تخصص پزشکی خاصی هستند مرسوم است که مراقبتهای ویژه را به دوبخش جراحی وپزشکی داخلی تقسیم بندیکنند.
ترتیب:
دپارتمان مراقبتهای ویژه بایستی یک بخش جداگانه باشد که فقط (بخاطر مسائل بهداشتی)از طریق لابی*ها قابل دسترس باشد. توجه داشته باشید که براساس قوانین بیمارستان ،هر بخش مراقبتهای ویژه،بایستی دارای بخش آتش*نشانی جداگانه باشد. به غیر از سرسرای کارکنان و بیماران،ملاقات کنندگان فقط بایستی از طریق سرسرای ملاقات کنندگان (اتاق انتظار) به این واحد دسترسی داشته باشد. درمرکز یک واحد مراقبتهای ویژه بایستی یک جایگاه کاری بازپرستاری قرار داشته باشد که به همه اتاق*ها مشرف باشد .اتاق بازگشت هوشی بخش جراحیمعمولا در قسمت مراقبتهای ویژه قرار دارد تا بیماران تحت مراقبت همان کارکنان قرارگیرند (توجیه اقتصادی) تعداد بیماران هر بخش مراقبتهای ویژه می**بایستی بین شش تاده باشد تا از انباشته شدن حجم کارکنان پزشکی و پرستاری جلوگیری شود وبهترین خدمتبه بیماران ارائه شود. برای هرواحد (که دارای شش تا ده تخت است) میبایستی جایگا هوظیفه پرستاران، جایگاه استریل (داروها و آماده سازی خون) یک اتاق مواد ویک اتاقتجهیزات در نظر گرفته شود. فضای لازمه تختها را می*توان در ترتیب باز، بسته یاترکیبی از ان دو قرار دارد. در ترتیب باز فضای کف اتاق بایستی بسیار زیاد باشد. تمام تختها بایستبی در معرض دید و نظارت جایگاه پرستارها باشند و دیوارهای (پارتیشنهایی) سبک ومتحرک، بیماران را از یکدیگر جدا می*کند. این دیوارها بایستی دارای سبکیو ارتفاع آنها نصف سقف اتاق باشد. در ترتیب بسته اتاق*ها ی جداگانه*ای برای بیماران در نظر گرفته می*شود که باز هم می**بایستی تحت نظارت جایگاه مرکزی پرستارها باشند. از نقطه نظر بهداشتی و و روانشناختی ترجیح داده می*شود زیرا بیماران در این مرحلهبسیار آسیب*پذیر هستند. یک را ه حل میانی که بسیار متداول است قرار دادن دو یا سه تخت در اتاقهای جداگانه است. ایده ال*ترین طرح نقشه ستره*ای است که در آن اتاقبیمار از جایگاه پرستاران در مرکز منشعب می*شود.اما به خاطر محدودیت فضا روشهایسنتی متداولتر است. وظایف جانبی: برای وظایف جانبی بخشهای زیر بایستی در نظر گرفتهشود. اتاق عمل برای جراحی*های جزئی(m 30-25) فضای آزمایشگاهی ،آشپزخانه ،ساباست(20m) اتاق مواد بهداشتی، اتاق معمولی، اتاق بهداشت، اتاق مهمانها،اتاق پزشک وظیفه، اتاق مدارک و در صورت امکان یک اتاق مشاوره و امکانات بهداشتی (با هماهنگی بخش بهداشت) بخش جراحی از نظر امکانات پزشکی می**بایستی خود کفا و مستقل باشد.درکنار تمام تخت*ها بایستی لوله، اکسیژن ،هوای فشرده وپمپ خلاء وجود داشته باشدوعلاوه بر پریزهای برق متداول، پریزهای کم ولتاژ (برای سیستم فراخوانی پرستاران)وپریزهای پر فشار (مثلا برای تجهیزات پرتو ایکس) نیز بایستی تعبیه شود. بخش جراحی ویژه باید نزدیک و تا آنجا که می*شود همسطح با دپارتمانهای جراحی و بخش پزشکی داخلی ویژه باشد. این بخش همچنین بایستی به پذیرش ومرکز خدمات عملیات اورژانس نیز نزدیکباشد. می**بایستی با بخشهای بیماران سرپایی و جراحی مرتبط باشد همچنین توصیه می*شودراههای دسترسی به آزمایشگاه کلینکی و بانک خون کوتاه باشد.
بخش*های مراقبت
بخش*های مراقبت بیماران بایستی درفضای بسته باشد و ترافیک انسانی* آن با طرح ریزی درست راهها به حداقل برسد. بخشهابایستی دارای پنجره*هایی جهت ورود نور طبیعی باشد اما بخش*های درمان ،اتاق پرستارها، داروخانه و غیره را می*توان با چراغ روشن کرد.
دپارتمانهای مراقبت
دپارتمان*های مراقبت هر کدام به تخصصی ویژه تقسیم می*شوند و اینها نیز دارای زیر مجموعه*های خود می**باشند. برای ایجاد مراقبت و نظارت کافی تعداد تختها هر بخش نبایستی بیش از 16 تا 24 عدد باشد به خاطر استفاده صحیح از کارکنان معمولا دو جایگاه کاری در کنار هم قرار داده و به بخش بزرگی از ناحیه خدماتی پرستاران متصل می*کنند (برای مراقبت حدود 30 تا34 بیمار). ترتیب اتاقها به وضعیت، نوع و درجه حاد بودن بیماری بستگی دارد. نواحی پرستاری زیرنیز بایستی متمایز باشند: پرستاری عادی، مراقبت ویژه و فشرده تعداد تختها برای هرگروه مراقبتی در بخش مراقبت ویژه و فشرده کمتر است (بین 6 تا 12 تخت بسته به بزرگی بیمارستان)اتاق*ها بایستی به گونه*ای قرار گیرد که در کناره*های تخت (دو طرف وقسمتهای تحتانی) فضای کافی برای حرکت و دسترسی وجود داشته باشد. تعداد کابینت*ها وکمدها برای وسایل شخصی بیمار بایستی کافی باشد . (همچنین فضای کافی برای وسایل وتجهیزات مراقبتی مانند سینی متحرک و کمد وجود داشته باش.
طراحی تالار اطاق های عمل بیمارستان(فصل اول
بیمارستان به عنوان محل درمان بیماران ، همواره با شاخص اطاق های عمل مقایسه و دارای معنی و مفهوم خواهد بود. از اولین بیمارستان هایی که داریوش کبیر به واسطه احداث آنها درسرزمین های باستانی تحت نفوذ ایران عزیز ،درکتیبه های مصری لقب ،نیکو کار بزرگ ، را از آن خود کرد ، تا بیمارستان افتخار آمیزجندی شاپوردر زمان ساسانیان ، وهمچنین از بیمارستان ها ی مشهورقرون سوم وچهارمایرانیان تا ..... به امروز ،تعریف بیمارستان بعنوان محل درمان بیماران ،ثابت بوده لیکن درباره اطاق های عمل همواره تغییراتی را در تعاریف ،ظرفیت ،جانمایی ،اختصا صات ، معماری داخلی ،ارتباطات با سایر بخش ها ،اندازه ها ،پارت بندی های عملکردی،تجهیزات ومنصوبات پزشکی و غیر پزشکی ثابت و پرتابل ، .... شاهد بوده و هستیم . ازهمه مهمتر چگونگی طراحی فضا ی نهایی اطاق های عمل، بدون آنکه چیزی فدای چیز دیگرشده و قابلیت اجرایی ونگهداری این مجموعه را درطول بهره برداری ، حفظ نماید ، اصلیترین هدف بیمارستان سازان بوده است .
اگر به تمامی پیچیده گی های ذکر شده دربالا،اهمیت منظور نمودن امکان توسعه در ابعاد مختلفی که بعضی از آنها هنوز در آن مقطع،کشف ویا اختراع هم نشده است ، را بیافزاییم ، سختی وجامع نگری الزامی کار بیشترروشن خواهد شد
درحال حاضر منابع مطالعاتی طراحان بیمارستانی در کشورمان،منحصر به چند کتابی است که اساتید بزرگواروپیشکسوتی همچون استاد دکترصدقیانی،استاد دکتر آصف زاده ، و ... آنها رامنطبق با شرایط بومی ایران تالیف نموده وهمچنین تعداد زیادتری ترجمه های کتب خارجی که دیگر زحمتکشان این عرصه ،آنهارا به جامعه علمی کشورتحویل داده اند .اما در بخش خاص اطاقهای عمل ،بدلیل اهمیت و پیچیدهگی های طراحی واجرای فنی آن ،بغیر از آثار جزوه ای دوران طلایی شرکت خانه سازیایران ،متاسفانه کارمطالعاتی که حاصل بررسی های متخصصین رشته های مختلف جراحی ( بهعنوان بهره برداران نهایی ) ومهندسین ساختمان وتاسیسات (بعنوان سازندگان این فضایخاص تخصصی وپیچیده ) بوده باشد ، کمتر وجود دارد . این مهم باعث گردیده گرانترین ،مهمترین ، واصلی ترین بخش بیمارستان ، دراکثر پروژه ها ،شاهد تغییرات الزامی بودهوتقریبا کمتر بیمارستانی یافت شود که در آن در طول سال شاهد کار اکیپ های بناییوتاسیساتی نباشیم
قصد ما به عنوان سا یت تخصصی صنعت بیمارستان سازی در ایران،ارائه مطالب تخصصی وتیمی از این منظر ،بوده وانشاءا... با پیشنهادات و انتقاد هایسازنده تمامی اساتید و دست اندر کاران بیمارستانی خطا های احتمالی را کاهش ومطالبارائه شده را استغناء دهیم
از آنجائیکه بحث « چگونگی احداث و ساخت » و نیز « تعمیرونگهداری » وهمچنین موضوع « توسعه وبازسازی » اطاقهای عمل ، خود جوانب وملاحظات خاصخود را دارد ، توجه همگان را به این نکته جلب مینمائیم که این مقاله صرفا ، موضوعاتو شا خص های بحث طراحی را ارائه مینماید .همچنین بدلیل حجم مطا لب وسرفصل ها ، بهصورت سلسله وار ، این مطالب روی سایت رفته وشما انشا ء ا... به مرور سرفصل ها را دردنباله صفحه قبلی ، مشاهده خواهید فرمود
فصل اول : محل جانمائی اطاق های عمل دربیمارستان
محل قرار گرفتن اطاق های عمل در بیمارستانها از مهمترینشاخص های اثر گذار بر بهره وری ونیز رعایت اصولی سیکل درمان بیماران وهمچنین مقولههای دیگری ازجمله کنترل عفونت های بیمارستانی و مهندسی ارزش درمنابع تاسیساتی و ... میباشد
از طرفی محل قرارگرفتن اطاق های عمل در طرح هربیمارستانی نیاز به مطالعات خاص همان بیمارستان نیز دارد به گونه ایکه با تعاریف واهداف احداث بیمارستان مذکور نیز همخوانی لازم را داشته باشد
حال باتوجه به موارد بالا به شرح فاکتورهای مهم طراحی برای جانمایی اطاقهای عمل میپردازیم
۱ - اطاق های عملرا تا حدود دو دهه قبل به بالاترین طبقات ساختمان اصلی بیمارستان منتقل می نمودند وبرای این کار نیز دلا یلی به این شرح داشتند : دور بودن از مسیر رفت و امد عمومی ؛دور بودن از جریان هوای الوده بین بخش ها ؛ نزدیکتر بودن به دستگاه های تهویه رویپشت بام که منجر به تهویه اسانتر وخطر خرابی کمتر و هزینه انتقال انرژی ارزانترخواهد بود ؛ امکان بهتر توسعه وتغییرات در تجهیزات ولوازم مورد نیاز اطاقهای عمل دردراز مدت بدلیل نزدیکی به پشت بام و قدرت مانور روی بام که بسیار سهل تر از طبقاتزیرین قابل اجراء خواهد بود ؛ و جزییات دیگری مانند ارامش کامل ونبود مزاحمپیرامونی از قبیل سروصدای محوطه وخیابان- سر وصدای بخش ها- . . . .
۲ - امروزه تفکر طراحانبیمارستانی همگام با تبلور تجهیزات وتکنولوژی جدید وهمچنین تغییر استاندارد هایدرمانی ، بناچار تغییراتی رادر جانمایی بیمارستان ها پدید اورده است . از جملهالزاماتی که در حال حاضر نمی توان از انها چشم پوشی کرد عبارتند از
- اطاقهای عمل برای سهولت دسترسی همه بخشها به ان ، بایستی در طبقات میانی ساختمان اصلیگنجانده شود ؛
- وجود اسانسور های اختصاصی اطاق عمل وبرای منظور های مختلف (تخت بیماران-پرسنل بخش-سی اس ار کثیف - سی اس ار تمیز -اختصاصی بخشهای ویژه مثلاورژانس وای سی یو و ....) تقریبا الزامی میباشد؛
- باتوجه به وقوع کشور ما در نیمکره شمالی زمین ، برای عدم استفاده از نور شدید افتاب وهمچنین امکان الزامی استفاده از یک نور یکنواخت وملایم درطول روز ، اطاق های عمل دریال شمالی ساختمان قرار گیرند ؛
- اطاق های عمل بایستی کمترین فاصله را با سی .اس . اریااسترلیزاسیون مرکزی داشته باشد ؛
- دسترسی اطاق های عمل با بخش بستری جراحی بایستی کوتاه وسریع و حتی الامکان مستقل باشد ؛
- اورژانس بیمارستان و ای .سی . یو . و سی.سی.یو با اطاقهای عمل کمترین فاصله ممکنه را داشته باشد ؛
- امکان گسترش وتغییرات در اینده هم از نظرابعاد ، وهم از نظر بکار گیری تجهیزات جدید را با کلیه جوانب تاسیساتی مورد نیاز انروز ، حتی الامکان داشته باشد ؛
- در مسیر تردد داخلی بیمارستان باشد . یعنی جهت دسترسی بخشهای مختلف به مجموعه اطاق های عمل ،نیاز به تردد به خارج از ساختمان اصلی بیمارستانوجود نداشته باشد ؛
-بخش اطاق های عمل ، کاملا بسته وایزوله بوده ودر مسیر ترددوعبور مرور دیگر بخش ها قرار نگیرد ، حتی برای استفاده از پله فرار و یا تعمیرات نوبه ای امکانات تاسیساتی بیمارستان ؛
۳ - گذشته از جوانب کلی ذکر شده در بالا ، در بعضی پروژه های بیمارستانی ، نوع کاربری واهداف تاسیس ان بیمارستان خاص الزاماتی را درتعیین جانمایی مجموعه اطاقهای عمل همان بیمارستان ، از قبل تعیین می نماید که به چند نمونه از انها اشاره میکنیم :
- در بیمارستان های خاص در مانی با تعاریف خاص در مانی ،محل قرار گرفتن مجموعه اطاقهای عمل الزامات خاص خود را دارد که با اصول کلی ذکر شده در بالا همخوانی ندارد مانند بیمارستان های روانپزشکی یا بیمارستان های تخصصی خاصمانند فقط پوست ویافقط چشم و
....
- در بیمارستان های نظامی ، محل قرار گرفتن مجموعه اطاق هایعمل تعاریف خاص خود را براساس ملا حظات طرح دفاعی ( طرح پدافندی ) مورد نظر انبیمارستان ودر ان سرزمین ماموریتی ، و .... خواهد داشت که الزامآ مطابق تعاریف ذکرشده در بالا نخواهد بود ؛ مثلآ اطاق های عمل بیمارستان های نظامی بیشتر گرایش به طبقات زیرین همکف دارد و
- اگر چنانچه مراکز جراحی محدود فعلی کشورمان را ، که تقلیدناقص وکاسبکارانه ای از دی کلینیک های اروپا میباشد ، به دلیل وجود اطاق عمل وبخشهای بستری و.... جزء مراکز بیمارستانی محسوب نماییم ( که بایستی بنماییم ولی نمینمایند ؟؟ ) جون روابط بین بخشی وسیکل درمانی انها تفاوت هایی با بیمارستان ها دارد، جانمایی اطاق عمل انها نیز ویژه گی های خاص خود را دارد .
طراحی تالار اطاق های عمل بیمارستان(فصل دوم )
فصل دوم : جانمایی اجزاء داخلی در مجموعه اطاقهای عمل
در داخل خود مجموعه اطاق های عمل در یکبیمارستان هم ، اجزاء مختلفی وجود دارد که تقسیم بندی ونحوه ء قرار گرفتن انها درکنار هم نیز بر کل بهره وری و یا تاثیر گذار تر بودن سیکل درمانی بیمارستان و ....موءثر خواهد بود . این مجموعه شامل اطاقهای بیهوشی ، اطاقهای اسکراب ، سالنریکاوری ، اطاق های عمل ، پذیرش ، اطاق تعویض تخت ، اطاق اماده سازی بیماران ، اطاقهای نگهداری وسایل ، اطاق استریل ، اطاق گچ گیری ، اطاق استراحت پرسنل ، اطاق منشیبخش ،اطاق شستشو وسایل ، دفتر کارکنان ، اطاق گزارش نویسی پزشکان ، و . . .میباشد
از طرفیاهمیت عملیات ضدعفونی در اطاقهای عمل با جان بیماران و میزان موفقیت جراحی ٬ پیوندناگسستنی دارد ؛ به همین دلیل درداخل مجموعه اطاق های عمل یک خط بندی و تقسیم بندیبراساس سیکل کاری ونیز نوع ضد عفونی مورد نیاز وجود دارد که بایستی با درک صحیح انکادربندی ؛ اجزاء مختلف را در طراحی براساس ان در کنار هم قرار داد . این خط بندیها بشرح ذیل میباشند
۱ - منطقه ورودی بیماران و کارکنان و وسایل : این منطقه درحقیقت خارجی ترین ناحیه از اطاق های عمل بوده وبایستی از ورود افراد غیر به انجلوگیری وبه عبارتی تحت حفاظت باشد . این منطقه الزاماُ نیاز به استریل ندارد و صرفرعایت تمیزی بیشتر در ان کافی است . معمولاُ این منطقه را در طراحی ها با یک کریدورعریض ویا یک سالن۴×۴الی۵×۸ (بستگی به تعداد اطاقهای عمل وتعدادجراحی در ساعت پیک دارد ) از دیگر قسمتهای داخلی وخارجی اطاقهای عمل جدا مینمایند . بهترین نوع طراحی این منطقه بگونه ایست که سیکل امد وشد کارکنان ووسایل وبیماران ٬ازقبل مشخص ومسیر این ترددها حتی الامکان یک طرفه باشد ؛ در این صورت مسیر داخل به خارج وبالعکس از هم مجزا ولی درکنارهم هستند . اگر چنانچه اسانسور های اختصاصی برایاطاقهای عمل وجود دارند٬ محل باز شدن درب انها همین منطقه خواهد بود . قسمت پذیرشبیماران ٬ اطاق تعویض تخت بیماران ٬ودر بعضی مواقع اطاقهای مربوط به پرسنل اطاق عمل ( رختکن ها ٬استراحت شیفت ) در این قسمت قرار دارند
۲ - منطقه داخلی تالاراطاقهای عمل : این منطقه همان منطقه تمیز یاخط زرد است که در بیشتر بیمارستان هایکشور یا با کم توجهی ان رابرابرمنطقه تحت حفاظت میدانند ویا با وسواس بیمورد ان رابا خط قرمز یکی میدانند . در صورتی که هردو مورد غیر علمی واتفاقاُ هردو مورد به یکاندازه موجب ریسک عفونت های بیمارستانی خواهند شد . بایستی کاملاُ توجه نمود که خطزرد در تالار اطاقهای عمل همان محلی است که بایستی لباس های مخصوص اطاق عمل راپوشید ( شال وگان و دمپاپی و کلاه ) . دراین منطقه کل وسایل وکارکنان وبیماران تحتکنترل قرار گرفته و کاملاُ بایستی تمیز وغیر الوده باشند ؛ لیکن این بدان معنی نیستکه این منطقه ضد عفونی واستریل باشد . درطراحی ها ٬ این منطقه را به صورت یک سالناصلی مستطیل یا دایره شکل درنظر میگیرند که می تواند درب تمامی اطاقهای عمل واسکراب به داخل ان باز شو د . انبار های وسایل و تجهیزات ونیزانبارهای دارو های مصرفی همگی دراین منطقه قرار دارند .اطاق منشی واطاق گزارش نویسی پزشکان و بعضی مواقعاطاقهای شستشوی وسایل جراحی (واشینگ و پکینگ ست های جراحی ) نیز در این منطقه بایستی منظور گردند . اخرین محل تلاقی این منطقه بامنطقه سوم را ( یعنی به عبارتیدورترین محل از منطقه اول را ) بایستی برای محل سالن ریکاوری در نظر بگیریم .
۳ - منطقه اصلی درتالاراطاقهای عمل : این منطقه را ناحیه سترون شده یا ناحیه ضدعفونی شده یا ناحیه خط قرمزمیگویند ؛ همه چیز دراین منطقه بایستی ضد عفونی شده یا به عبارتی استریل شده باشد .کلیه اقلام ٬ تجهیزات پزشکی وغیر پزشکی ٬ پرسنل ٬ بیماران ٬ حتی سطوح دیوارها و کفوسقف ٬ دراین منطقه حتی الامکان استریل شده وجود خواهند داشت . تک تک اطاق های عملحتی الامکان دارای سیستم سیرکولاسیون هوا به صورت مستقل از دیگر فضاهای بیمارستانومجهز به ***** های مختلف به خصوص < هپا > خواهند بود . در طراحی این فضابیشترین نقش مربوط به امور تاسیساتی خواهد بود . الزامات تاسیساتی درکف ( مانندشبکه ارت زیر کفپوش ها ٬ بعضی از اتلت های گازهای طبی از کف ٬ شبکه برق مورد نیازتخت جراحی از کف )و همچنین نیاز های تاسیساتی در بالای سقف کاذب (شبکه گازهای طبی ٬شبکه کانال های هدایت هوای سرمایش وگرمایش ٬ شبکه برق روشناپی ٬ شبکه برق مصارفتجهیزاتی ٬ فضای مورد نیاز نصب پلیت چراغ سیالتیک ٬ و . . ) اجبارآ ارتفاع این قسمتاز بیمارستان را با دیگر نواحی بیمارستان متمایز میکند ٬ به همین دلیل در جا نماییداخلی در تالار اطاق های عمل ٬ از همان ابتدای طراحی بایستی فضای منطقه اصلی ویااستریل را ٬ در کل کار مشخص ومابقی قسمت های تالار اطا ق های عمل و بدون اغراق ٬حتی مابقی بیمارستان را ٬ بعد از تعیین تکلیف این منطقه ٬ تکمیل و نهایی نمود . منطقه اصلی در تالار اطاق عمل بیمارستان ها میتواند خود یک سالن مستقل که درب تمامی اطاقهای عمل به ان باز گردد باشد ویا اصلا سالن مجزایی در کار نبوده وتک تک اطاق های عمل به سالن منطقه داخلی ( بند۲بالا ) وصل باشند ؛ دراینصورت صرفآ هر اطاق عمل یک خط قرمز خواهد داشت . ولی در هر حالتی خواه به صورت منطقه قرمز کلی ویا چند خط قرمز (البته کلی بهتر از چند منطقه ای میباشد ) در طراحی سیکل هوا ٬ نبایستی فشار هوابگونه ای باشد که امکان ورود هوا ی غیر استریل به داخل اطاق عمل وجود داشته باشد .
۴ - منطقه خروج کارکثیف ازتالار اطاقهای عمل : این منطقه را راهرو ان استریل ویا راهرو دفع هم میگویند . اصلیترین نقش در کنترل الودگی محیط ویا کنترل عفونتهای بیمارستانی ٬ را ٬ در نحوه طراحیو از ان مهمتر چگونگی استفاده از این منطقه ٬بایستی جستجو کرد . این منطقه بهتر استبه صورت یک کمر بند تمام اطاق های عمل را در بر گرفته ٬ تا بتوانند ابزار و وسایلومواد استفاده شده ویا زاپد ونیز اقلام کثیف را ٬ از این طریق از منطقه خط قرمزخارج نمایند . دراین صورت دیگر خط قرمز محل عبور اجسام ان استریل نخواهد بود ( چیزیکه بیش از۸۰٪بیمارستانهای کشور در حال حاضر به ان مبتلاء هستند ) . نکته مهم در طراحی این منطقهالزام به رعایت فشار هوای کمتر از ناحیه استریل است به صورتی که این راهرو نه تنهاباعث ورود هوای کثیف خودش به منطقه قرمز نگردد ٬ بلکه ٬ خود به نوعی کمک سیستمسیرکولاسیون مکانیکی تعبیه شده در تخلیه هوای کثیف هم محسوب گردد . در طراحی هامیتوان از این محل به اطاق واشینگ و دیگر فضاهای غیر استریل تالار اطاقهای عملورودی در نظر گرفت .
ورودی و محوطه بیمارستان (برگرفته از سایت تخصصی صنعت بیمارستان سازی درایران با اندکی تغییرات
1- ورودی بیمارستان
ورودی بیمارستان بایستی به وضوح قابل تشخیص و برای تازه واردها جلب توجه نماید . اگر ورودی مستقیمآاز پیاده رو یا خیابان به سرسرای بیمارستان باشد٬این موضوع اهمیت بیشتری دارد . دربیمارستانهایی که ابتداورود در محوطه خصوصی بیمارستان می باشد نیز٬ درب ورود به اینمحوطه بایستی کاملآ واضح باشد. نبایستی رنگ و نمای این ورودی ها برایمراجعه کننده گان بی اهمیت تلقی شود . تعبیه رمپ های ورودخودرو و بیمار در این ورودی ها اجباری و از ملزومات میباشد . زیبایی ورودی بیمارستان به آن است که کمتر شبیه به بیمارستان و بیشتر شبیه ورودی یک هتل مرتب و تمیز بوده باشد. احترام به بیمار وهمراهان او در مبلمان شهری و داخلی قسمت ورودی بیمارستان بایستی کاملآهویدا باشد. رنگ و نوع و تعداد و آراستگی این لوازماز منظر استفاده بهینهمراجعه کنندگان بایستی دیده وانتخاب گردند. بکارگیری پرسنل منظم و به خصوصمیانسال دراولین برخورد و ورود بیمار ٬ بسیار مهم ودر پایین آوردن نارضایتی هاموثر است. برای فرار و تخلیه بیمارستان در لحظه زلزله بایستی حجم و عرض و سطحو ارتفاع و طول ورودی ها را مناسب پیش بینی نمود . نورپردازی ورودی بخصوص در شببه مقدار زیادی در رفع خستگیو بی حوصلگی بیمار و کادر درمانی و آرامش همراهانآشفتهبیمار موثر می اشد . ورودی های رو باز بهتر است با سایبانی ترجیحآ ازدرختان سایه دار پوشیده شود . اگر خواسته باشید سیستم تاسیساتی بیمارستان راتبلیغ نمایید٬ ابتدای ورودی به سرسرا ها ٬بهترین محل نمایش قدرت تولید و تقدیم هوای سرد یا گرم به مراجعه کننده گان می باشد.
2- محوطه بیمارستان
تنها جایی از بیمارستان که به هیچ وجه نبایستی هیچنشانه ای ازرنگ و بوی بیمارستان داشته باشد٬ حیاط بیمارستان است . اگر فقط یک شب در بیمارستان بستری شده باشید از عمق وجود به این گفته ایمان خواهید داشت. حیاط بیمارستان زنگ تفریح بیمار برای خالی کردن فشار های روحی ناشی از رویت در و دیوار بخش و تخت است . شاید روزی برسد که بگوییم : اگر بیمارستانی حیاط نداشته باشد ٬ بایستی به بیمارانش سوبسید تحمل روانی و کاهش شادابی پرداخت نماید . دادن مجوزفعالیت به یک بیمارستان بدون حیاط هواخوری ٬ از ادامه کارزندان بدون هواخوری هم بدتر است . به همین دلیل است که درکشور های پیشرفته محوطه بیمارستان ( فضای سبز و و معابر ) حداقل بایستی دو سوم زیربنای کل بیمارستان باشد. حال با این مقدمات تصور کنیدبیمارستانی را که محوطه دارد ولی روی آن کار بخصوصی را انجام نداده وبدون طرح ونقشه ای آنرارها کرده باشند. این مکان بمروربرای بیننده بیشتر شبیه خرابه است تا یک محوطه شوق آور وبا نشاط . تمام سعی بهتر است حول این شعار باشد که زیباترین محل بیمارستان بایستی محوطه آن باشد . مجموعه ای ازدرختچه های کوتاه و بلند جانمایی شده - پیاده رو ها و سواره روهای زیبا سازی شده بامصالح طبیعی - نیمکت های مناسب و زیبا در محل های مناسب و به تعدادکافی - تابلوهای راهنما در تمامی چند راهها - کیوسک های اطلاعاتی و خدماتی مناسب و فانتزی - زمین چمن متناسب با حاشیه ای از گلهای فصلی و رنگارنگ - طراحی ایجادسایه در روزبرای مسیر های اصلی با انواع درختان بلند سایه دار و یا تونل های مسقف با برزنت های رنگی - طراحی نورمناسب در شب - و . . . . از جمله کارهای اولیه زیبا سازی محوطه بیمارستان است . گماردن باغبان و نظافتچی و نگهبان برای اینمحوطه ٬عملکرد این فضا ها را دو چندان خواهد نمود . همچنین از ضروریات محوطه بیمارستانبه خصوص جلوی اورژانس٬اجرای رینگ و میدانگاه برای دورزدن خودرو های بعضآ دستپاچه تخلیه بیمار است.
منبع:shmoosavi.blogfa.com
