طبقه‌بندی الكترود (Electrode Classification)

طیف و انواع مختلفی از الكترودهای جوشكاری در صنعت تولید می*شود و تحت عنوان*های مختلف به بازار عرضه می*شود. انجمن جوشكاری آمریكا (American Welding Society) به كمك یك سری اعداد الكترودها را طبقه*بندی می*كند كه مختصر شرح این طبقه*بندی بصورت زیر می*باشد
11ـ حرف E قبل از یك عدد چهار یا پنج رقمی EXXXXX منظور الكترود می*باشد كه در روشجوشكاری با قوس الكتریكی مورد استفاده قرار می*گیرد. چنانچه جوشكاری با روش گازانجام گیرد از كلمه E استفاده نمی*شود بلكه بجای آن از كلمه RG استفاده می*شود و منظور ایناست:

22ـ دو یا سه رقم عدد چهار یا پنج رقمی بعد از حرف E مشخص كننده استحكام كششی جوش می*باشد. مثلاً Elooxx, E60xx كه منظور 60k.s.i یا 60000P.S.i و 100k.s.i یا 100,000منظور استحكام كششی جوش است كه ممكن است بر حسب Welded As یا تنش زدائی شده (Stress Relieved) بیان گردیده باشد كه این موضوع توسط دستورالعمل سازنده مشخص می*گردد.
ـ دومین عدد از سمت راست مشخص كننده موقعیت جوشكاری می*باشد كه الكترود برای آن حالت طراحی شده است. بطور مثال الكترود با این كد EXX1X برای تمامی موقعیت*های جوشكاری مورد استفاده می*باشد:

جدول 5ـ رقم سوم یا چهارم در طبقه*بندی الكترودها (EXXXX) Welding Rod Used for Gas Welding p.s.i 33
EXX1X كاربری الكترود در همه موقعیت*ها می*باشد. All Position منظور از 1
EXX2X كاربری الكترود فقط برای Flat & Horizontal می*باشد. منظور از 2
EXX3X كاربری الكترود فقط برای حالت Flat می*باشد. منظور از 3
EXX4X كاربری الكترود در همه موقعیت*ها و V- down منظور از 4
44ـ دو عدد آخر سمت راست مشخص*كننده چندین عامل نظیر نوع منبع قدرت مورد استفاده (AC-DCSP-DCRP) همچنین نوع پوشش الكترود كه آیا مثلاً در پوشش پودر آهن وجود دارد یا نه و یا اینكه مشخص كننده الكترود كم هیدروژن است و یا هر دو.
به منظور بكارگیری الكترود دو عدد سمت راست (آخر) بایستی تواماً با یكدیگر مورد توجه قرار گیرند تا به كمك آنها بتوان تركیب پوشش وكاربرد صحیح الكترود را تشخیص داد.
به طور مثال:
EXX10 High cellulose, Sodium
EXX11 High cellulose, Potassium
EXX12 High Titania or Rutile, Sodium
EXX13 High Titania or Rutile, Potaxxium
EXX14 Iron Powder, Titania
EXX15 Low Hydrogen Sodium
EXX16 Low Hydrogen Potasium
EXX18 Iron Powder, Low Hydrogen
EXX20 High Iron Oxide
EXX24 Iron Powder, Titania
EXX27 Iron Powder, Iron Oxide
EXX28 Iron Powder, Low Hydrogen
در این راستا جداولی وجود دارد كه موقعیت (Position) و كاربرد (Application) و قطبیت (Polarity) را برای انواع الكترودها مشخص می*نماید.

نوع جریان موقعیت جوشكاری نوع پوشش كلاسAWS
DCRP ALL سلولز بالا، سدیم E6010
DCPR, AC ALL سلولز بالا، پتاسیم E6011
DCSP, AC ALL رتیل بالا، سدیم E6012
DCSP,DCRP,AC ALL رتیل بالا، پتاسیم E6013
DCSP, AC F,H اكسید آهن بالا E6020
DCSP,DCRP,AC F,H اكسید آهن بالا E6022
DCSP, AC F,H اكسید آهن و پودر آهن E6027
DCSP,DCRP,AC ALL پودر آهن، رتیل E7014
DCRP ALL هیدروژن پائین، سدیم E7015
DCRP, AC ALL هیدروژن پائین، پتاسیم E7016
DCRP, AC ALL هیدروژن پائین، پتاسیم، پودر آهن E7018
DCSP,DCRP,AC F,H پودر آهن، رتیل E7024
DCSP, AC F,H اكسید آهن و پودر آهن E7027
DCRP, AC F,H هیدروژن پائین، پتاسیم، پودرآهن E7028
DCRP, AC F, H, V(Down-hill), OH هیدروژن پائین، پتاسیم، پودر آهن E7048
جوشكاری در حالات OH, V با الكترودهای نازكتر از 4.8mm و برای الكترودهای گروه E7015،،و E7018 با الكترودهای نازكتر از 4.0mm امكانپذیر است. الكترودهای گروهبرای جوشهای تك پاسه بكار می روند.
برای الكترودهای با استحكام كششی مساوی یا بالاتر از 70,000 psi بعد از چهار یا پنج x آورده شده، بعضی از كدها خط تیره و حرف و عددی نیز بدنبال دارد كه x انتهایی نشان دهنده تركیب شیمیائی فلز جوش (Weld Metal ) می باشد.
بطور مثال:
E6022 E70XX-X E7016 E7014
E80XX-X
E100XX-X
E110XX-X
E120XX-X

E8010-A1 ½%MO
E8010-B1 ½%Cr-1/2% Mo

E9010-B2 1 ¼% Cr-1/2% Mo
E9010-B3 2 ¼% Cr-1% Mo

E10010-C1 2 ½% Ni
E11015-C2 3 ¼% Ni

E12015-C3 1 % Ni, 0.35 Mo, 0.15 % Cr
E12015D1&D2 0.25-0.45% Mo, 1.25-2.00% Mn
E12015-G 0.5% Min Ni, 0.3%Min Cr 0.2% Min Mo
0.1%MiN V

در حقیقت شماره الكترود توام با حرفی در پشت آن و به دنبال آن عددی گویای الكترودهایفولادی كم آلیاژ می باشد.
مشخص كننده فولاد كربنی مولیبدن دار است.
مشخص كننده فولاد محتوی Cr,Mo.
C مشخص كننده فولاد محتوی Ni.
D مشخص كننده فولاد محتوی Mn , Mo.
G برای سایر الكترودها و عناصر آلیاژی كم (Low Alloy Steel) می باشد.
مثال الكترود E8016-B2
1ـ E مشخص كننده الكترود
ـ 80 مشخص كننده حداقل استحكام كششی 80,000 Psi
3ـ 6 مشخص كننده الكترود كم هیدروژن، با پوشش پتاسیم
ـ عدد 1 بكارگیری الكترود در همه موقعیتها با جریان AC و DCRP
5ـ پسوند B2 مشخص كننده این است كه فلز جوش (الكترود) از نوع فولاد كم آلیاژی محتوی Cr وبا درصد ¼ Cr و ½
Mo می باشد B 2 4 Mo A