نكات اجرائي ساختمان سازي ( نازك ك�

نكات اجرائي ساختمان سازي ( نازك كاري )

قير وگوني

اگر خاكهاي مجاور ديوارهاي زيرزمين مرطوب باشد روي ماسه سيمان را سه قشر قير وگوني مي كشند .در اين محل بيشتر از قير 70×60 استفاده مي نمايند.در موقع قير و گوني كردن بايد دقت شود كه به هيچ وجه منفذ يا سوراخي خالي نموده ودر همه لايه ها قير ،كليه سطح را بپوشاند وبهتر است در همين مرحله قير وگوني تا روي كرسي چيني ديوار زيرزمين يكسره پيدا كند در كليه مراحل بايد به وسيله قير وكليه سطح ديوار پوشانيده شده باشد اگر خاك اطراف زياد مرطوب نباشد يك لايه قير وگوني كافي است (دو قشر و يك لايه گوني)

لايه هاي مختلف ديوار اتاقها :

1- ديوار سازي(آجر كاري با آجر سفالي و ملات ماسه سيمان) 2- شمشه گيري 3- گچ و خاك 4- سفيد كار كشته كشي 5- سنگ قرنيز

شمشه گيري

پس از ديوار چيني با توجه اينكه ديوارهاي خالي را به صورت سفالي (آجر چيني با آجر سفالي بدون شمشه ملات )مي چينند ودقت اين نوع ديوار چيني از لحاظ شاقول بودن و تراز بودن زياد است .به وسيله شمشه گيري ديوار را در سطح قرار مي دهند و يا به اصطلاح كارگري ديوار را در يك باد قرار ميدهند وآن بدينگونه است كه ابتدا با چشم بلند ترين نقطه ديوار را معين مي كنند (البته در سطح نما )و با گچ وماله نقطه صافي را در آن محل ايجاد مي نمايند وبعد اين نقطه را با شاقول به پايين منتقل كرده وسطحي كوچكي نيز هم باد آن با گچ و خاك پايين ديوار ايجاد مي نمايند آنگاه در گوشه ديگر ديوار نقطه را انتخاب كرده وباز با گچ وخاك نقطه صافي را درآن ايجاد مي نمايند.

حال سه نقطه داريم كه طبق اصول هندسي در آن مي توان سطحي ومرور داد و حال به وسيله ريسمان كه بين دو نقطه مي كشند به فاصله يك متر و به يك متر زير ريسمان نقاطي با گچ وخاك وماله ايجاد كرده به طوري كه كليه اين نقاط هم باد ريسمان باشد بعد به وسيله شاقول اين نقاط را به پايين ديوار منتقل مي كنند آنگاه شمشه صافي را انتخاب كرده و به دو نقطه هم سطح و در امتداد يك شاقول متكي مي نمايند و با گچ وخاك پشت آن را پر نموده و بدين وسيله روي ديوار خطي به پهناي ، چند سانتيمتر و به طول ديوار ايجاد مي نمايند واين عمل را هر يك متر و به يك متر ويا قدري كمتر تكرارمي كنند. به اين كار شمشه گيري مي گويند و آنگاه بين اين خطوط را با گچ وخاك پر كرده و بدين وسيله گچ و خاك كردن اطاق را تكميل مي نمايند .در مورد سيمان كاري هم همين كار را انجام ميدهند ولي به جاي گچ وخاك از ملات ماسه سيمان استفاده مي نمايند .

گچ وخاك

خاك رس را الك كرده وبا گچ مخلوط مي نمايند. نسبت اين مخلوط در اصطلاح بنائي به قدرت گچ ويا زود گيري آن بستگي دارد .هر قدر گچ زود گير تر باشد به خاك بيشتري نياز دارد ومعمولا نسبت تقريبي اين مخلوط پنجاه در صد مي باشد . پس از مخلوط نمودن گچ وخاك، در ظرفهاي كوچكي كه به آن استامبولي مي گويند قدري آب ريخته و آنگاه اين مخلوط را روي آب مي پاشند تا بدينوسيله كليه دانه هاي گچ در تماس با آب باشد آنگاه آن را مخلوط كرده تا به صورت خميري يكنواخت در آيد و بعد فاصله ي بين شمشه گيري را كه قبلا توضيح داده شده به وسيله آن پر مي نمايند. علت مصرف خاك در گچ وخاك اين است كه هم ملات ارزانتر تمام مي شود وهم ملات دير گير تري بدست مي دهد و پلاستيك تراز ملات گچ مي باشد.

سفيد كاري

بعد از اتمام گچ وخاك وخشك شدن آن اقدام به سفيد كاري مي كنند . به علت زود گير بودن ملات گچ آن را مانند گچ وخاك به مقدار كم در استامبولي مي باشد. در موقع ساختن ملات گچ بايد پودر گچ را توي آبي كه در استامبولي مي ريزند بپاشند تا تمام ذرات گچ در مجاورت آب قرار گرفته و تر بشود .آنگاه آن را با ماله روي كاه گل و يا گچ خاك مي مالند به طوري كه سطح كاملا صاف و يكنواختي ايجاد شود .

كشته كشي

به علت زود گير بودن گچ نمي توان سطح آن را پرداختي وصاف نمود .بدين علت بعد از سفيد كاري و قبل از آنكه ملات گچ خشك شود روي آن را يك ورقه كشته به ضخامت چند دهم ميليمتر مي كشند و با ماله خوب پرداخت مي كنند تا سطحي كاملا صاف و آماده نقاشي به دست آيد. كشته ملات گچي است كه ديگر سخت نمي شود (خشك شدن با سخت شدن اشتباه نشود)و آن را بدين طريق تهيه مي نمايند كه ابتدا پودر گچ را از الك بسيار ريزي گذرانيده و آنگاه آن را مانند تهيه ملات گچ معمولي توي آب مي پاشند و بوسيله هم زدن ملات با دست مانع سخت شدن آن مي شوند و عمل همزدن آن تا 10 الي 15 دقيقه ادامه داده تا گچ حداكثر ازدياد حجم خود را بدست آورد .اين ملات كاملا يكنواخت بوده و هرگز سخت نمي گردد بلكه در اثر تبخير سطحي خشك مي شود .گچ ساختماني به رنگ سفيد بوده و روي آن را مي توان نقاشي نمود.بوسيله گچ روي ديوار و سقف ساختمان گل وبته ونقشهاي زيباي ديگري مي سازند كه به اين هنر به طور كلي گچ بري مي گويند .

سنگ قرنيز

با توجه به اين كه گچ در مقابل رطو بت مقا وم نبو ده و به سرعت فاسد مي شود، براي جلو گيري از رسيدن رطوبت به ديوار گچ كاري شده در موقع شستن كف ،دور اطاقها را به ارتفاع 10سانتيمتر يك سنگ پلاك كار ميگذارند كه به آن اصطلاح قرنيز ميگويند .براي قرنيز ميتوان از سنگهاي مختلفي مانند سنگ تراورتن ،باغ ابريشم و يا سنگ مرمر وغيره استفاده نمود .اگر در موقع كار گذاشتن اين سنگ دقت شود كه هم سطح گچ ديوار نصب گردد بهتر است زيرا اگر جلوتر از گچ عقب تر از گچ كاري نصب شود ودر نتيجه گچ تيزي پيدا خواهد كرد كه در اثر مرور زمان لب پريده شده ومنظره زشتي پيدا خواهد نمود .بهتر است از زيبايي در محل برخورد سنگ قرنيز وگچ فرو رفتگي كوچكي كه با آن چفت مي گويند در گچ ايجاد نمود .براي آنكه سنگ قرنيز هم باد گچ وخاك نصب شود بايد اولًا دقت نمود كه گچ وخاك ديوارها به 10 ـ15 سانتيمتر ختم گردد در ثاني در صورت لزوم بايد چند سانتيمتر از ديوار را در محل برخورد با كف تراشيد تا جاي براي كلفتي سنگ قرنيز وملات پشت آن ايجاد گردد.كلفتي سنگ قرنيز معمولا يك سانتيمتر است .

موزائيك

در ايران موزائيك به قطعه سيمان گفته مي شود كه به ابعاد 10 *10 و20 *20 و25* 25و 30* 30و 40 * 40و 50 *50 يافت مي شود وكف اطاقها را با آن فرش مي كنند. اين قطعه را معمولا در دو لايه آستر و رويه مي ريزند و بعد آن را با دستگاه هاي مخصوص پرس مي كنند و بعد چند روزي آن را در هواي آزاد گذاشته و آبپاشي مي نمايند تا در مجاورت رطوبت سيمان سخت گشته و قابل استفاده شود .آستر موزلئيك را كم سيمان تر و رويه آن را پر سيمان تر مي گيرند .قست رويه گاهي ساده وگاهي نقش دار تهيه مي شود . انتخاب نوع موزائيك وطريقه نصب آن بر حسب كف پوش روي آن متفاوت مي باشد . چنانچه فرش موزائيك آخرين لايه كف سازي باشد موزائيك را از نوع مرغوبتر مينمايد.اگر بخواهيم روي موزائيك را با موكت ويا پار كت و يا مصالح ديگر مفروش بنمائيم از موزائيك ارزانتر و يا حتي كاشي ساده سيماني استفاده مينمائيم اگر كف پوش آخر پاركت باشد بايد خطوط فرش موزائيك در امتداد يك ديگر واقع نشود مانند شكل، ياد آور مي گردد كه اگر بخواهيم طبقه هم كف را با پاركت مفروش نماييم حتما در زير فرش موزائيك بايد از قشر قير وگوني استفاده نمائيم.

در محلهليي كه رفت وآمد زياد تر مي باشد يا اگر بخواهيم سطح زيباتري به وجود بياوريم براي فرش كردن اطاقها از سنگهاي پلاك به ابعاد ورنگ وشكل هاي مختلف استفاده مي نمائيم.

سرويسها

حمام- توالت- روشوئي- آشپزخانه

قسمت هاي فوق كه از مهمترين مكانهاي ساختمان است از لحاظ اجراي ساختماني مخصوصا در مورد قير وگوني داراي يك نوع ديتيل مي باشد فقط ممكن است ازلحاظ عمران (ابعاد محلها )ويا تاسيسات ونوع لوله كشي باهم متفاوت باشند .كف ديوارهاي سرويسها داراي ديتلهاي جداگانه مي باشند لايه هاي كف سرويسها از پايين به بالا بعد از بتن به شرح زير است .

1- بتن سبك براي شيب بندي ، 2- يك لا يه ماسه سيمان ، 3-قير وگوني ، 4-فرش

قير و گوني سرويس ها :

قير وگوني سرويسها بهتر است در دو مرحله انجام شود. مرحله اول ديوارها، مرحله دوم كف نظر به اينكه معمولا كاشي كاري سرويسها را قبل از فرش كف انجام مي دهند چنانچه قير وگوني كف نيز همزمان با قير وگوني ديوارها انجام شود در موقع كاشي كاري وعبور ومرور كارگران از روي كف ناچار قير وگوني آسيب ديده و سوراخ مي شود ودر نتيجه در موقع فرش كف دوباره اين قير وگوني با دو لايه گوني تجديد شود .براي جلوگيري از اين دوباره كاري بهتر است ابتدا ديوارها را قير وگوني نموده وحداكثر اين قير وگوني را تا 10 سانتيمتر روي كف ادامه دهيم وبعد از اجراي كاشي كاري و بلافاصله قبل از فرش كف نسبت به قير وگوني كف اقدام نموده وفورا فرش كف را شروع نمائيم بهتر است قير وگوني كف سرويسها در دو لايه گوني و سه لايه قير انجام شود وبعد از اجراءحتما به وسيله آب بستن در محل از غير قابل نفوذ بودن آن مطمئن شويم .اگر قير وگوني كف را همان طوري كه در بالا اشاره شد بعد از كاشي كاري ديوار انجام مي دهيم بايد حتما قير وگوني كف زير قير وگوني قبلي كه از ديوار رويد كف آورده ايم قرار گيرد و بايد حتما به وسيله قير داغ اين دو لايه به همديگر بچسبد .

در موقع قير وگوني كف بايد دقت شود تا حمل كف شور كاملا آب بندي شده ودر صورت امكان اين قير وگوني داخل لوله كف شور قرار گيرد كه در اين صورت مي بايد لوله كف شور به اندازه كافي بزرگ مي باشد تا هم قير وگوني وهمكف شور را در خود جا دهد.

فرش كف :

چنانچه كف داراي شيب باشد يعني اگر در كف سرويس كف شور كار گذاشته باشد محل سرويس را بايد با كف پوشهائي كه ابعادآن كوچكتر باشد فرش نمائيم . اين ابعاد بستگي به بزرگي وكوچكي سرويس دارد زيرا با قطعات بزرگ مثلاً 30 *30 نمي توان شيبهاي لازم را در مكانهاي كوچك اجراء نمود .ولي چنانچه كف سرويس داراي شيب نباشد مي توان براي فرش آن از هر اندازه كف پوش استفاده نمود مانند سراميك،موزائيك ،سنگ،كاشيهاي مخصوص كف،اين نوع كاشيها بايداولاً مقاوم بوده و در ثاني ليز نباشد.

لايه هاي ديوارهاي سرويسها از خارج به داخل

1-ديوار 2-قشر ماسه سيمان زيرقير وگوني 3-قير وگوني 4-توري سيمي 5-كاشي لعابي وملات آن

كاشي وملات آن :

كاشي قطعهاي است لعابي به ابعاد 10 * 10يا15 * 15 يا20 * 20وياديگر ضخامت آن در حدود 6 ميليمتر الي يك سانتيمتر مي باشد.كاشي بر حسب لعاب روي آن به رنگهاي سفيد و يا الوان به بازار مي آيد.كاشي ازدو لايه تشكيل شده است.لايه زيرين كاشي از جنس خاك رس مي باشد كه پس از تعيين درصد نا خالصي هاي آن و اضافه نمودن مواد لازم آن را قالب گيري نموده و پس ااز خشك كردن آن را به كوره مي برند.در اين مرحله پختن قطعه كاملا انجام نمي شود آن را به صورت نيم پخت از كوره خارج مي نما يند به اين قطعه اصطلا حا پخت بيسكوئيتي ويا بيسكوئيت ميگو يند سپس لايه دوم را كه مواد زودگيري به نام لعاب است روي آن مي باشند ودوباره آن را به كوره برده در اين مرحله لعاب ذوب شده و كليه رويه كاشي را مي پو شاند وسطحي صاف صيقلي و غير قابل نفوذ ايجاد مي نمايد.چنانچه لايه زيرين و روئي كاشي داراي ضرايب انبساط متفاوت باشد در اثر تغيير درجه حرارت روي لعاب كاشي تركهائي ايجاد مي شود كه خيلي بد منظره و نازيباست . لعابي كه روي كاشي مي دهند انواع مختلف دارد مانند لعابهاي نمكي يا لعابهاي رنگي مانند سنگ آهن منگنزدار و يا اكسيد آهن آبدار. اين مواد رنگي را بر روي سفال كاشي مي پاشند بعد آن رادر كوره برده حرارت مي دهند و لعاب به صورت قشر صيقلي شيشه در آمده و تمام سطح آجر را به طور يكنواخت مي پو شاند . صنعت كاشي از قديم الايام در ايران متداول بوده و از دوران صفويه كاشي كارهاي جالبي در اصفهان به يادگار مانده است . براي نصب كاشي ابتدا زير كاشي را در كف به وسيله گچ يا ماسه تراز مي نمايند و بعد كاشي را به حال تراز وشاقول نصب نموده و موقتا با قطعه اي از گل رس تعادل آن را حفظ مي نمايند بعد دوغ آب پر از سيماني با ماسه نرم ساخته وآهسته آهسته پشت آن را در دو يا سه مرحله پر مي نمايند اگر يك مرحله پر نمايند اگر در يك مرحله پشت كاشي را با دوغاب سيماني پر كنند ممكن است در اثر وزن دوغاب كاشي از جاي خود كنده شده و يا شاقول و تراز بودن خارج شود پشت يك رج كاشي با دوغاب سيمان پر شد رج بعد را روي آن مي گذراند وبعد از اتمام كار در زهاي آن با ملاتي كه از لحاظ رنگ با كاشي هماهنگ باشد بند كشي مي نمايند معمولا از لحاظ زيبايي ارتفاع كاشي كاري را تا زير سقف ادامه مي دهند ولي حداقل ارتفاع كاشي در حمام ها به واسطه وجود دوش تا180 سانتيمتر و در آشپزخانه تا 150 سانتيمتر (چند رج بالاتر از ظرف شوئي ) و در توالت ها تا 60 سانتيمتر و اگر در توالت دست شوئي وجود داشته باشد ارتفاع كاشي در آن قسمت 90 سانتيمتر بايد باشد.

سقف كاذب :

سقف كاذب سقفي است كه در زير سقف اصلي ساختمان ساخته مي شود و به سقف اصلي آويزان است . سقف كاذب را به علل مختلف مي سازند مثلا در ساختمانهاي بتوني كه ضخامت شاه تيرها ودالهاي روي آن متفاوت است و اين اختلاف ارتفاع از پايين بد منظره مي باشد به وسيله ساختن سقف كاذب اين نازيباي را مي پوشانند و يا در محل ساختن خرپا كه به واسطه وجود دهانه هاي بزرگ ساخته مي شود ضخامت خرپا را در فاصله سقف كاذب تا سقف اصلي گم ميكنند .گاهي اوقات نيز براي سالنهاي سخنراني ويا سينما ويا تئاتر كه احتياج به نور و صداي مخصوص دارند اقدام به ايجاد سقف كاذبي كه نور و يا پخش صداي مورد لزوم را تامين نمايد مي نمايند.

معمولا از فاصله بين سقف كاذب و سقف اصلي كه ممكن است تا حدود 80 سانتيمتر هم باشد لوله هاي آب گرم وآب سرد يا شوفاژ و همچنين كانالهاي حرارتي يا لوله هاي فاضلاب آب را عبور مي دهند.

نما:

رعايت نكات زير نما سازي الزامي است :

نما بايد با سطح زير كار اتصال كافي داشته باشدتاهنگام بروز زلزلهخطر جدا شدن وفروريختن آن وجود نداشته باشد .

نما بايد قابليت تحمل شرايط اقليمي خاص هر منطقه را داشته باشد.

نما بايد به گونه اي انتخاب واجرا شود كه بروز اشكالاتي در آن (مانند ترك خوردگي ) موجب آسيب ديدن سطح زير كار بويژه اجزاي سازه اي شود .

از اجزاي نمادهاي مجزا قبل از تكميل سطح زير كار پرهيز شود .

از به كار بردن قطعات سنگين در نما پرهيز شود.

عايقكاري رطوبتي:

اجراي عايقكاري در موارد زير لازم است: الف) بامهاي تخت ،شيبدار:قوسي وگنبدها ب) اوانگاها وايوانها ج) كفها(در تماس با زمين نمناك وكف سرويسها وآشپز خانه د) شالوده ها(در تماس با زمين نمناك ) ه) ديوارها زير زمين وديوارهاي در تماس با آب و) ساير قسمتها از قبيل كف پنجره هاي در تماس با محيط اطراف ،در پوش وديوار جان پناه، دود كشها، بدنه وكف استخرها و منابع آب، نماهايي كه در معرض بوران قرار دارند.

هنگام اجراي عايقكاري با قير و گوني قير اندود انجام مي شود بايد موارد زير را رعايت شود:

1- عايقكاري به هنگام بارندگي مجاز نيست. 2- عايقكاري بر روي سطوح مرطوب مجاز نيست.3- عايقكاري جامد را تا هنگامي كه گرم و روانند بايد مصرف كرد. 4 - دماي قير هاي مورد مصرف نبايد بيش از 177+ درجه سلسيوس باشد . 5- راه رفتن روي سطوح عايقكاري شده بايد با احتياط وبا استفاده با كفشهاي بدون ميخ انجام شود. 6- مصرف ميخ براي محكم كردن لايه هاي عايقكاري مجاز نيست. 7- لايه هاي عايق بايد از هر طرف 10 سانتيمتر همپوشاني داشته وبه قير مناسب كاملا به هم چسبانده شوند در همپوشاني لايه ها بايد لايه هاي رويي در سمتي قرار گيرند كه مطابق شيب بندي انجام شده آب از روي آنها به سمت لايه ريزي سرازير گردد.8- هنگامي كه عايقكاري در بيش از يك لايه انجام مي شود ، لايه هاي متوالي عايق بايد عمود بر هم قرار گيرند. 9- سطوح عايقكاري شده بايد پس از تكميل لايه محافظي پوشانده شوند. 10- عايقكاري با عايقهاي رطوبتي آماده ، مطابق روشهاي توصيه شده توسط سازندگان انجام شود ، در هر حال بايد به تاييد دستگاه نظارت برسد. 11- ايجاد زير سازي مناسب براي انجام عايقكاري ضروري است .

باز شوها وتقويت كننده هاي اطراف آنها:

رعايت موارد زير در مورد اندازه و محل باز شوها الزامي است:

- مجموع سطح باز شوها در هر ديوار بار بر از يك سوم سطح آن ديوار بيشتر نباشد.

- مجموع طول باز شوها در هر ديوار باربر از يك دوم طول ديوار بيشتر نباشد.

- فاصله اولين باز شوها در هر ديوار باربر از بر خارجي ساختمان (از انتهاي ديوار) كمتر از ارتفاع باز شو به كمتر از 75 سانتيمتر نباشد ، مگر آنكه در طرفين باز شو كلاف قائم (از كف تا سقف ) قرار داده شود.

- فاصله دو باز شو نبايد از دو سوم ارتفاع كوچكترين باز شوي طرفين خود و همچنين از مجموع طول آن دو باز شو كمتر باشد . در غير اين صورت جزر بين دو باز شو جزئي از باز شو منظور مي شود ونبايد آن را به عنوان ديوار برابر به حساب آورد.

- نعل در گاه روي باز شوهاي مجاور بايد به صورت يكسره با دها نه اي برابر مجموع طول باز شوها به اضافه جزر بين آنها و رعايت نكات بند 80-1-3-6-9 باشد .

- هيچ يك از ابعاد باز شوها از 2.5 متر بيشتر نباشد . در غير اين صورت بايد طرفين باز شو را با تعبيه كلافهاي قائم كه به كلافهاي افقي متصل مي شوند ، تقويت شود.

نعل درگاه :

براي نصب در گاهها رعايت شرايط زير الزامي است:

طول نشيمن نعل در گاه بر روي ديوار در هر طرف بايد حداقل 30 سانتيمتر باشد.

در صورت استفاده از كلافهاي قائم در اطراف باز شوها، نعل در گاه بايد به نحو مناسبي به آنها متصل شوند .

عرض نعل درگاه بايد مساوي ضخامت ديوار باشد.