بلوك های یونولیتی «پلی استایرن» مدتی است كه برای ساختمان سازی در تهران و در آپارتمان های بلند به دلیل سبكی و كم هزینه بودن مورد استقبال انبوه سازان (بساز بفروش های سابق) قرار گرفته است. این بلوك ها در دو نوع «قابل اشتعال» و «غیر قابل اشتعال» در بازار عرضه می شوند. وزن هر قطعه بلوك سیمانی كه در ساختمان سازی به كار می رود، ۱۵ كیلوگرم است، در حالی كه وزن بلوك های یونولیتی بسیار ناچیز است و تا اندازه بسیار زیادی موجب پایین آوردن وزن ساختمان می شود. با وجود پوشش نسوزی كه زیر و روی این بلوك را محصور كرده است، در صورت آتش سوزی در ساختمان، این بلوك ها تنها تا ۲۰ دقیقه تاب مقاومت در برابر حرارت را دارند. ایمنی اماكن مسكونی در برابر حریق و حادثه از جمله مواردی است كه باید از نظر ایمنی شهری مورد توجه قرار گیرد. در ایمنی یك ساختمان موارد زیادی نقش دارد كه می توان به مصالح به كار رفته در آن به عنوان یكی از مهم ترین موارد اشاره كرد.
معاون امور عملیاتی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی تهران در این باره می گوید: بسیاری از مهندسین معمار بلوك های یونولیتی «پلی استایرن» را به خاطر مقاوم بودن در برابر زلزله، عایق بندی و افت صدا در ساختمان سازی به كار می برند و این یونولیت ها به دلیل كم حجم بودن و هزینه پایین در قسمت های مختلف ساختمان و به خصوص در كف سقف ها به كار برده می شوند. ولی مواد شیمیایی به كار رفته در این بلوك ها غیر استاندارد و بسیار زیان آور است.
مقدمه:

گویا سازمان آتش نشانی، غیراستاندارد و خطرناك بودن این بلوك ها را طی مكاتباتی به وزارت مسكن و مركز تحقیقات مسكن اعلام كرد تا جلوی كاربرد و استفاده آن در ساختمان سازی گرفته شود. ولی طی دو سال اخیر شاهد خسارات مالی و جانی ناشی از استفاده از این بلوك ها بوده ایم.
بلوك های «پلی استایرن» به دلیل سبكی وزن خود، وزن نهایی ساختمان را كم می كنند، به همین دلیل در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند. بلوك های مذكور نقش باروریندارند و به همین دلیل در برابر زلزله ایمن هستند. اما این بلوك ها، در برابر آتش به راحتی حجم خود را از دست می دهند و تنها اشكال این بلوك ها، كمی مقاومت در برابر حرارت و شعله وری آنها است. در صورتی كه از جنس مرغوب این بلوك ها در ساختمان سازی استفاده شود، در برابر آتش مقاوم تر خواهند بود.
ممنوع یا مجاز:
سعید بختیاری عضو هیأت علمی «مركز تحقیقات ساختمان و مسكن» در خصوص كاربرد این بلوك ها در ساختمان سازی به خبرنگار ایرنا، گفت: هنوز ما تجربه لازم و كافی در زمینه استاندارد بلوك های یونولیتی «پلی استایرن» نداریم و چون به نتیجه قطعی در این زمینه نرسیده ایم، نمی توانیم ادعا كنیم كاربرد این مصالح در تمامی ساختمان ها ممنوع و یا مجاز است و در حال حاضر استانداردها، ضوابط، تجهیزات و آزمایشگاه های مربوط به استاندارد كردن این بلوك ها فراهم شده است.
در ایران نه تنها این نوع از مصالح ساختمانی بلكه تعداد بی شماری از مصالح ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد كه از استانداردهای اجباری برخوردار نیستند و همچنان در ساختمان سازی به كار می روند.
با توجه به بحران خیز بودن تهران در ساختمان سازی نباید از بلوك های قابل اشتعال استفاده شود و نوع غیرقابل اشتعال این بلوك ها نیز با رعایت ضوابط محدود شود تا از حریق های گسترده در ساختمان ها جلوگیری شود. همچنین انبار و نگهداری این مواد به دلیل واكنش هایی كه ممكن است داشته باشند، بسیار خطرناك است و تاكنون شاهد مواردی از حریق انبار این بلوك ها بوده ایم.
جالب اینكه این بلوك ها برخلاف تصور و ذهنیت برخی از كارشناسان، به دلیل یكپارچه نبودن در برابر ضربه كوبه ای اثرات مثبت ندارند و بر عكس در تقویت صدا اثرگذار خوبی هستند.
تردید در عایق بودن
یك مقام مسئول در موسسه استاندارد نیز در خصوص وضعیت استاندارد بلوك های «پلی استایرن» گفت: تدوین استاندارد این بلوك های ساختمانی به دلیل تایید خطرناك و سمی بودن، در اولویت كاری برنامه های این موسسه قرار گرفته است.
او می گوید: نشست ها و جلسات متعددی در خصوص بررسی این موضوع تاكنون با حضور موسسه استاندارد، وزارت مسكن و وزارت صنایع در مركز تحقیقات وزارت مسكن برگزار شده است و در جلسه نهایی كه به همین منظور در اوایل خرداد ماه سال جاری در این مركز تشكیل شد، تصمیمات قطعی و نهایی در خصوص اجباری شدن استاندارد بلوك های «پلی استایرن» گرفته و اعلام شد.
این مقام مسئول در موسسه استاندارد افزود: در صورت اجباری شدن استاندارد این بلوك ها، وزارت مسكن اخطار لازم را به كلیه سازمان های درگیر با كاربرد این مصالح خواهد داد تا جلوی استفاده و كاربرد این بلوك ها گرفته شود.
مسئول گروه كارشناسان صوت مركز تحقیقات وزارت مسكن نیز در خصوص كاربرد بلوك های یونولیتی «پلی استایرن» در ساختمان با انگیزه كاهش و افت صدا می گوید: این بلوك ها نمی توانند تاثیری در كاهش صدا داشته باشند اگر چه در ساخت این بلوك ها یونولیت به كار رفته است ولی تنها به این دلیل نمی تواند عایق صوت باشد و شاهدیم كه به راحتی صدا را از خود عبور می دهند. برای كاهش صوت به چگالی نیاز است و بلوك های سیمانی از چگالی بالایی برخوردار هستند. یونولیت جاذب صوتی بهتری نسبت به بتون است و عایق صوت برتری محسوب نمی شود و به همین دلیل یونولیت به تنهایی تاثیری در افت صوت ندارد.
به گفته كارشناسان تنها در صورتی كه بین دیوار دو جداره یونولیت به كار رود، افت صوتی افزایش می یابد.
همچنین عایق های حرارتی هم به تنهایی عایق صوت نیستند و در صورتی كه داخل سیستم قرار بگیرند، می توانند موجب كاهش صوت شوند.