پدیده جمع ولوله شدن آسفالت خیابانها

[SIAMAK-TORKASHVAN7]

اغلب دوستان وشهروندان در بیشتر بزرگ شهرها شاهد جمع شدن وبه ا صطلاح چین خوردگی "فرش اسفالت رویه (توپکا) "بخصوص در ورودی میادین و چهارراهها بوده ایدبرخلاف شهر وندان عادی که گرفتار کار ومعیشت خود هستند -مهندسان از منظر دید فنی خود نیز انالیزی دارند که اغلب درست و گاه جالب است. وبفکر راه حل جلوگیری از این مشکل هستند.. بطور کلی:پدیده مذکور تنها مختص کشور ما نیست. البته در کشور های پیشرفته سالهاست این مشکل با افزودن موادی به در صد طرح اختلاط :BINDER , TOPEKA در زیر سازی استر وریز دانه رویه های اسفالتی حل شده است. ولی در کشورهای در حال توسعه واز جمله ما هنوز بچشم می خورد. علل این پدیده چیست؟ بنظر میرسد عامل مهم (اگر همکاران ارجمند ترافیک وراهساز نظرات دیگر ی دارند -ارایه فرمایند -از تجارب انها می اموزیم وتشکر می کنیم) . : 1-کثرت تجمع تنشهای ناشی از ترمز زدن مداوم اتومبیل ها در این نقاط است. همانطور که می دانید :این نقاط بیشتر در سر چهار راها وتقاطع ها :یعتی محل: چراغهای راهنمایی وبهتر بگویم چراغ قرمز! ونقاط ایست و ورودی های مشرف به میادین هستند. نتیجه چیست؟. 1-اشفتگی -سنگینی ترافیک-راه بندان -الودگی های صوتی و هوا :استنشاق ذرات سرب وهیدروکربورهای معلقوفشاری روی مویرگهای مغز در اثر نرسیدن اکسیژن کافی ترشح وورودمقادیر بالای "ادرنالین"در خون : موجد :فشارهای روحی-عصبی واسپاسم و درد معده وحتی برخی کرامپ عضلانی(گرفتگی ماهیچه ای -مثل ساق پا که روی پدال در حال کشش مدام ویا شانه وگردن -دست یکسره روی فرمان) -بهر حال راننده از حد تحمل خارج و لذا اغلب با سرعت بالا سعی دارند باین داستان دچار نشوند.وزودتر بروند انطرف چراغ وخط!.وقتی چراغ زرد می شود وطرف نه راه پس دارد ونه پیش وفرصت عبور هم ندارد (چراغ قرمز در حال روشن شدن است.). لذا مجبور به زدن ترمز شدید می شود. نتیجه؟-بخشی از فرش خیابان حدود 30 تا 50متر (از روی اثار می توان دید وراحت تخمین زد.) .تنش ناشی از نیروی ترمز در سطح اسفالت موجب تغیر شکل در رویه اسفالت شده و رو کش مذکور بمرور چین خورده وازسطح زیر سازی جداوبعبارتی روی آن می لغزد (سر می خورد) ودر نقاطی دچار انباشتگی می شود (مانند لوله شدن فرش یا موکت زیر پا خوردن در حرکت مداوم). بنابراین اگر بخواهیم مسیله را بصورت علمی بررسی کنیم باید این طور تحلیل کرد.: 2-نیروهای دینامیکی ناشی از حرکت وسیله نقلیه-وقتی که با ترمز ناگهانی متوقف می شود وبصورت یک بار ارتعاشی وضربه ای که بنا به ماهیت نیروی ارتعاش ضربه ای رابطه مستقیمی با "سرعت وسیله نقلیه"(این را تشبیه می کنم به ارتعاش زلزله و سرعت وشتاب "مد" نوسان که تبدیل به برش پایه می شود) -dynamic loads - نوع رو سازی که کار کرده ایم(روش قدیم مارشال ویا aashto , یا یونی فاید-منظورم طرح اختلاط ودانه بندی بیندر وتوپکا وبتن اسفالتی است.) میزان کمپکشن وتراکم غلتکیزیر سازی -تعداد بار گذاری(Deby عبور وسیله نقلیه در واحد زمان) و...اینها مهمترین چیزی است که هر وقت این روکش های مچاله شده را می بینم برایم تداعی میشود.(از فاکتور مهم . عدم صداقت کار و نظارت دقیق فعلا می گذرم ) در منابع ویادداشت های قدیم خود (15 سال قبل) نگاه می کردم:دیدم براساس تجربیات ایین نامه المانی
DIN=Deutsche industrie. Norm براساس کارهای بوسی نسک:Boussinesq بدست امده:

P=وزن چرخ (نیمی از وزن یک اکسل یا محور چرخ) و C ضریب ضربه و F نیرویی که روی فرش خیابان داره وارد میشود. ایین نامه المانی رابطه تجربی بسیار نزدیک به واقعیت خود را که از روابط ژیوتکنیکی:بوسی نسک استخراج کرده (وسایرتجارب فیزیکی) زیر را می دهد.: F=C.P در این رابطه :P برحسب :Kg/m2 و :c=1+0.3/h که h<0.5m و c=1+0.6/h که :h<1m حالت اول مربوط می شود به :راهها و رابطه دوم مر بوط به باند فرودگاهها ست. برای :take off موقع فرود . مقادیر مذکور در ایین نامه فرانسه:بصورت تجربی دیگر است والبته صحیح وقابل استفاده -انها بجای المانها که از مکانیک خاک وژیو تکنیک(برش یا مدول برشی خاک ) از ضریب اصطکاک مالشی f یا :آدرانس adherenceترمز بر سطح روکش راه استفاده می کنند.:F=<P.f . که البته میتوان ساعتها این روابط را بدست اورد وبحث کرد .که می توانید در کتب مهندسی راه وترافیک ویا مطالعه پژوهشی در ایین نامه ها ی راه بدست اورید. در مجموع باین نتیجه رسیدم سوای اصلاح بسیاری از رفتارهای اجتماعی وفرهنگی در رانندگی وصداقت در کارهای اجراییسطح روکش زبرتر باشد بهتر است . یعنی باید روی منحنی دانه بندی اسفالت توپکا و ضخامت ان وضریب تراکم(نظر من است) بیشتر کار و مدل سازی کنیم..

[admin]

با سلام
مشکل اجرای غیر صحیح کار و نظارت را که متاسفانه کمتر میشه حل کرد آیا در مورد دانه بندی آسفالت و ضخامت آن هم ایده ای دارید و به نتایجی رسیده اید؟
با تشکر

[SIAMAK-TORKASHVAN7]

جناب admin با سلام:با تشکر از شما وهمکاران عزیز :مهندسان:​sarbaz121-b-karimnia-جهان بین - اتفاقا یک سری کارهای تحقیقاتی با همکاری همکاران عزیز ازمایشگاههای ژیو تکنیک ومکانیک خاک ومشاور راهساز و دفتر فنی سازمان برنامه وبودجه خراسان در 1378-1380 روی راههای یبرجند وقتی کار می شد -روی دانه بندی ودرصد الکها داشتیم.مراتب طی گزارشات مکتوب در همان وقت به سازمان برنامه تسلیم شد. بعد از پیوستن من به مشاور سازه های هیدرولیک دیگر پیگیر نبودم.فکر نمی کردم همکاران علاقه به مطالعه انها داشته باشند. علیهذا این یادداشتهای پراکنده را باید مرتب کنم ودر اولین فرصت به سایت تقدیم می شود.اگر عمری بود و خداوند متعال فرصت داد.

[مهندس صابری]

با عرض سلام
میخواستم به دلیل مطلب زیبایی که گذاشتید واقعا از شما تشکر کنم

[SIAMAK-TORKASHVAN7]

جناب مهندس صابری: سلام
لطف دارید -وظیفه است. اگر مورد قابل بحثی در ان برایتان مهم بود مطرح فرمایید در پاسخگویی در خدمتم.

[mehrdad52]

جناب مهندس تركاشوند
بسيار تشكر ميكنم از مطالب پربار ومفيدي كه درزمينه راه ميگذاريد. بطور قطع حضور شما دراين سايت مايه فخر ما وموهبتي الهي است كه ازتجربيات گرانبهاي شما استفاده كنيم مهندس ميخواستم اگه اززحمت نيست بصورت مرحله اي ازشروع عمليات راهسازي نكات قابل توجه وكنترل مهندسان دراجراي راه به رشته تحرير دربياوريد ( از ريختن لايه راكفيل تا رويه روسازي وابنيه هاي راه )

بازم تشكر وسپاس فراوان

[SIAMAK-TORKASHVAN7]

جناب مهندس تركاشوند
بسيار تشكر ميكنم از مطالب پربار ومفيدي كه درزمينه راه ميگذاريد. بطور قطع حضور شما دراين سايت مايه فخر ما وموهبتي الهي است كه ازتجربيات گرانبهاي شما استفاده كنيم مهندس ميخواستم اگه اززحمت نيست بصورت مرحله اي ازشروع عمليات راهسازي نكات قابل توجه وكنترل مهندسان دراجراي راه به رشته تحرير دربياوريد ( از ريختن لايه راكفيل تا رويه روسازي وابنيه هاي راه )

بازم تشكر وسپاس فراوان

دوست عزیز و محترم: از لطف شما ممنونم. امید واقعا شایسته مواردی که فرمودید باشم. به خواست شما ودیگر عزیزان مطالب را دارم طوری جلو میروم که از :بیس کار وازمایشها برسیم به خرده سنگها وراکفیل و بعد . در تاپیک ها ی بعدی میرسیم. بازهم از محبت شما تشکر می کنم.

[mehrdad52]

موضوع مقاله : معرفی انواع خرابیها و روشهاي بهسازي رویه هاي آسفالتی
۱-مقدمه
شبکه راهها شریانهاي حیاتی هر کشوري تلقی شده و یکی از پارامترهاي مهم در تعیین میزان توسعه یافتگی آن
محسوب می گردد. در بسیاري از کشورها از جمله ایران، بخش عمده اي از جابجایی کالاو مسافر از طریق جاده
صورت می گیرد، بطوریکه روشهاي دیگر حمل و نقل در مراتب بعدي قرار دارند. در حال حاضر بدلیل وجود
برخی محدودیت هاي کمی و کیفی در سایر روشهاي حمل و نقل (هوایی، دریائی و یا ریلی) سهم حمل و نقل
جاده اي در کشور ما اعم از کالا و یا مسافر حدود ۹۰ % می باشد، لذا لزوم برنامه ریزي منسجم و سرمایه گذاري
مناسب به منظور توسعه شبکه حمل و نقل جاده اي کشور و همچنین حفظ و نگهداري بهینه راههاي موجود بیش
از پیش احساس می شود.
۲- معرفی انواع خرابیها
روسازي راهها در مقایسه با سایر سازه هاي مهندسی عمران از نقطه نظر طراحی، کنترل، اجرا و نگهداري از
پیچیدگی هاي ویژه اي برخوردار است. تعدد عوامل موثر در طراحی از قبیل شرایط توپوگرافی، آب و هوا (اقیلم
منطقه)، شرایط و معیارهاي طرح و اجرا، زهکشی روسازي، نوع و جنس مصالح بستر روسازي، تعداد و نوع
وسایل نقلیه (مشخصات ترافیکی)، شرایط نگهداري و از طرفی عبور یک راه از اقلیم ها و شرایط مختلف منطقه،
حساسیت و پیچیدگی موضوع را دوچندان می کند.
شناخت دقیق هر یک از انواع خرابیها بهمراه علل بروز آن، برنامه ریزي و اجراي صحیح و بهنگام تعمیر و
نگهداري را میسر خواهد نمود. به همین منظور ابتدا به معرفی انواع متداول خرابی هاي روسازي آسفالتی
می پردازیم:
1- ترك پوست سوسماري علت خرابي : خستگي رويه آسفالتي دراثربارگذاري
2- روزدگي قير " : قير اضافي درمخلوط آسفالتي يا تك كت درمناطق گرمسير
3- ترك موزائيكي : انقباض روسازي دراثرچرخه روزانه درجه حرارت
4- برآمدگي وفرو رفتگي : ناپايداري موضعي روسازي
5- موج زدگي : تحت بارترافيكي ودراثرناپايداري رويه يا اساس
6-نشست موضعي : نشست خاك بستر يا اجراي نادرست روسازي
7- ترك خوردگي لبه : اساس يا بستر ضعيف شده دراثر يخبندان
8- ترك خوردگي انعكاسي درز : جابجايي ناشي ازحرارت يا رطوبت دال بتني
9- پايين افتادگي شانه : فرسايش ونشست شانه يا اجراي نادرست سواره رو
10- ترك خوردگي طولي وعرضي : اجراي نادرست - انقباض روسازي انعكاس ترك ازلايه زير
11- صيقلي شدن دانه ها : مقاومت سايشي كم دانه هاي مصالح سنگي
12- چاله ها : كنده شدن تكه هايي ازروسازي دراثرخرابي هاي مختلف
13- فيتيله شدن : مخلوط آسفالتي ناپايدار يا حركت رويه آسفالتي روي دال بتني
14- تورم : يخبندان وذوب يخ دربستر وخاكهاي متورم شونده
15- شن زدگي : مصالح آبدوست ( باجنس سيليس) و پيرشدگي قير

۳- روشهاي ترمیم و اصلاح خرابی ها
در حال حاضر روش متداول براي احداث روسازیهاي آسفالتی، اجراي یک یا چند قشر رویه آسفالتی (مخلوط
آسفالت گرم یا سرد) بروي مصالح سنگی شکسته موسوم به لایه اساس می باشد که ممکن است از معادن کوهی،
رودخانه اي و یا مخلوطی از آنها تهیه و دانه بندي شده باشد.
چنانچه علت خرابی کافی نبودن ظرفیت باربري روسازي باشد، لکه گیري یک راه اصولی نبوده و در این گونه
موارد پس از ترمیم واصلاح نواحی خراب شده با اجراي یک یا چند لایه باربر آسفالتی می توان ظرفیت باربري
روسازي را بهبود بخشید.
همانگونه که قبلا اشاره شد شناخت نوع و علل خرابی در ارائه راهکارهاي اجرایی مناسب جهت ترمیم و نگهداري
بهینه روسازیها بسیار حائز اهمیت است، لذا در این بخش به روش هاي شناسایی برخی از خرابیها و راهکارهاي
اجرایی بعنوان گزینه هاي تعمیر و نگهداري می پردازیم:
(Alligator cracking) ۳- تركپوستسوسماري -۱
روش شناسایی: تشکیل این نوع خرابی ابتدا با ترك هاي موازي در جهت محور طولی راه آغاز و با تکرار
بارگذاري بوسیله ترك هاي عرضی بهم متصل شده و تکه هایی با گوشه هاي تیز و چند ضلعی با ابعاد حداکثر ۶۰
سانتیمتر را بوجود می آورند. یکی دیگر از ویژگیهاي این نوع خرابی تعدد اضلاع و همچنین تغییرات نسبتا" زیاد
در ابعاد و مساحت بلوك هاي در مجاورت هم می باشد.
سطوح شدت خرابی
شدت کم): ترك هاي طولی ریز موازي و گاها" متصل بهم ) L
-گزینه تعمیر : پرکردن ترك ها به منظور آب بند نمودن سطح
شدت متوسط ): گسترش بیشتر ترك هاي خفیف با تشکیل الگوي پوست سوسماري و پکیدگی نسبی لبه ها ) M
-گزینه تعمیر : وصله عمیق- اصلاح ترك- اجراي روکش
شدت زیاد): گسترش وسیع ترك ها با لبه هاي پکیده و مستعد به جدا شدن از روسازي تحت اثر عبور ) H
وسایل نقلیه.
-گزینه تعمیر: وصله عمیق و اجراي روکش
(Asphalt Bleeding Block Cracking ) ۳- قیرزدگی -۲
روش شناسایی: تشکیل لایه نازکی از قیر در سطح راه و کاهش اصطکاك
سطوح شدت خرابی:
شدت کم): قیر به کف کفش یا لاستیک نمی چسبند و قیرزدگی صرفا براي چند روز از سال (در دماي بسیار ) L
زیاد هوا) مشاهده می شود.
-گزینه تعمیر : تمهیدات خاصی مورد نیاز نیست.
شدت متوسط ): قیر به کف کفش و یا لاستیک می چسبد و اثر عبور چرخ بر سطح باقی می ماند. این عارضه ) M
براي چند هفته از طول سال مشهود است.
-گزینه تعمیر : پخش ماسه و یا مصالح سنگی ریزدانه شکسته و غلطک زنی
شدت زیاد): قیرزدگی براي بیش از یک ماه از سال مشاهده می شود و کاملا" به کف کفش و لاستیک ) H
می چسبد.
-گزینه تعمیر: پخش ماسه شکسته و غلطک زنی و در صورت نیاز تکرار آن در چند مرحله.
(Block Cracking) ۳- تركهاي بلوکی یا موزائیکی -۳
۰ تا ۳ متر و لبه هاي غیرتیز / شناسایی: ترکهاي بهم پیوسته بصورت بلوك هاي عموما" مستطیلی شکل با ابعاد ۳
- گزینه تعمیر: براساس شدت خرابی می توان ترك هاي با عرض (بازشدگی) کمتر از ۱۰ میلی متر، ۱۰ تا ۲۰
میلی متر و بیش از ۲۰ میلی متر را به ترتیب با پرکردن ترك ها با قیر حاوي ماسه ریزدانه یا گردسنگ (بسته به
عرضبازشدگی ترك)، وصله کم عمق، عمیق و یا روش بازیافت را بکار برد.
( Corrugation) ۳- موج زدگی -۴
شناسایی: پستی و بلندیهاي با فواصل منظم و معمولا" کمتر از ۳ متر از یکدیگر در جهت عمود بر محور طولی راه
سطوح شدت:
شدت کم): موجب کیفیت سواري با شدت کم می شود ) L
-گزینه تعمیر : هیچگونه اقدامی لازم نیست
شدت متوسط ): باعث کیفیت سواري با شدت متوسط می شود. ) M
-گزینه تعمیر : با ماشین آسفالت تراش، پستی و بلندیهاي را برداشته و سطح برداشت شده را با یک قشر نازك
آسفالت سیل کت نمائید.
شدت زیاد): باعث کیفیت سواري با شدت زیاد می شود. ) H
-گزینه تعمیر: پس از حذف پستی و بلندیها بوسیله ماشین آسفالت تراش، با یک لایه بتن آسفالتی روکش نمائید.
آیا می دانید هزینه تقریبی احداث هر کیلومتر از راه اصلی دو خطه بالغ بر یک میلیارد و آزادراه یا بزرگراه سه
میلیادتومان است؟
[تنها کاربران عضو سايت قادر به مشاهده لينک ها هستند. ][تنها کاربران عضو سايت قادر به مشاهده لينک ها هستند. ]