اولويت بندي طرحهاي توسعه منابع آب بر اساس نگرش سيستمي

اولويت بندي طرحهاي توسعه منابع آب بر اساس نگرش سيستمي

ميرشاهي امين*,قائمي آلاله

* شركت مديريت منابع آب ايران



در حال حاضر يکي از مهم ترين چالشهاي مديريت آب کشور عدم تعادل بين نيازها و امکان تامين مالي پروژه هاست. عملا افزايش بار مالي دولت در اجراي طرحهاي بزرگ به ويژه طرحهاي توسعه منابع آب، موجب شده است تا درآمد عمومي براي اجراي طرحهاي مهم و زيربنايي، پاسخگوي نياز مالي اين طرحها نباشد. عدم شفافيت در تصميم سازي و تصميم گيري فرآيند مديريتي آب به ويژه عدم رعايت اولويت بندي در انتخاب طرحها و پروژه ها به منظور مطالعه يا اجرا، باعث شده است تا تعداد طرحهاي در دست اجرا افزايش يابد. از طرفي اعتبارات عمومي تخصيص يافته متناسب با نيازهاي دوره احداث، مطلوب طرحها نيست. اين مشکلات موجب طولاني شدن دوره احداث، مشکلات کارگاهي، مديريتي و تحميل هزينه هاي مترتب بر طرح مي شود. اولويت بندي طرحهاي توسعه منابع آب به عنوان يک اقدام مهم براي سهولت در تصميم گيري مديريت آب کشور، از سال 1363 مورد توجه قرار گرفته و تاکنون اقدامات مهمي در اين زمينه انجام شده است. در اين مقاله تلاش شد تا ضمن بررسي اجمالي سوابق اولويت بندي طرحهاي آب و معايب و مزاياي هر يک از آنها، مناسب ترين و کاربردي ترين روش اولويت بندي طرحهاي آبي در قالب يک مدل يا سيستم پيشنهادي قابل اجرا، معرفي شود که ضمن رفع مشکلات سيستم هاي قبلي، از ظرفيتها و توانايي هاي بيشتري برخوردار باشد. اين مدل داراي نگرش سيستمي بوده و از چهار زيرسيستم به شرح زير تشکيل شده است: 1- مطالعات طرحها، 2- محاسبه سنجه هاي اقتصادي، مالي، اجتماعي و زيست محيطي، 3- اولويت بندي طرحها با استفاده از ارزيابي چند معياره، 4- هماهنگ کننده. با توسعه مدل مي توان اميدوار بود که ضمن شناسايي عدم قطعيتها، قابليت استفاده از منطق فازي براي اولويت بندي طرحهاي توسعه منابع آب نيز افزايش يابد.

كليد واژه: اولويت بندي، ارزيابي چندمعياره، نگرش سيستماتيک، برنامه ريزي مشارکتي، منطق فازي، سيستم هاي فعال و غيرفعال اطلاعاتي



[برای مشاهده لینکها ابتدا در سایت عضو شده و وارد نام کاربری خود شوید. برای عضویت اینجا کلیک کنید...]