بررسي جذب و تجمع کادميم در اندامهاي مختلف محصولات غده اي در خاکهاي آلوده

يارقلي بهمن*,عظيمي علي اكبر,باغوند اكبر,عباسي فريبرز,لياقت عبدالمجيد,اسداله فردي غلام رضا

* دانشگاه تهران



آلودگي محيط زيست با فلزات سنگين و انتقال آن به محصولات زراعي به عنوان يک مشکل جهاني در حال گسترش، مطرح مي باشد. مطالعات زيادي در زمينه استفاده از آبهاي آلوده و پسابهاي حاوي فلزات سنگين در کشاورزي انجام شده است، ولي اطلاعات در زمينه جذب فلزات سنگين از محيط ريشه و تجمع آن در بخشهاي مختلف گونه هاي زراعي، به ويژه محصولات غده اي بسيار محدود است. اين تحقيق با هدف بررسي تاثير غلظت کادميم در خاک محيط ريشه بر مقدار جذب و تجمع آن در اندام مختلف چهار محصول عده اي رايج در کشور به صورت يک طرح آزمايشي فاکتوريل در قالب بلوکهاي کاملا تصادفي در چهار تيمار و سه تکرار به اجرا در آمد. تيمارها شامل غلظتهاي صفر، 50 و 100 ميلي گرم کادميم در خاک و 50 ميلي گرم کادميم در خاک همراه با 0.5 مولار اتيلن دي آمين تترا استيک اسيد (EDTA) در آب آبياري مي باشد. خاک مورد استفاده بعد از دو بار الک کردن با مش 2 ميلي متر و افزودن نيترات کادميم (Cd (NO3)2) و مخلوط نمودن کامل، تهيه و براي کاشت از گلدان هاي پلاستيکي استوانه اي به قطر 30 و ارتفاع 60 سانتي متر استفاده شد. در پايان فصل زراعي از بخشهاي مختلف گونه هاي مورد مطالعه براي سنجش مقدار تجمع کادميم، نمونه برداري و آزمايش به عمل آمد و نتايج حاصل با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفت. بر اساس نتايج حاصل، ميزان تجمع کادميم با افزايش غلظت آن در محيط ريشه نسبت مستقيم داشته و افزايش 0.5 مولار EDTA به آب آبياري، به طور متوسط باعث افزايشي معادل 32 درصد در جذب کادميم برگها، 53.6 درصد در ريشه، 62 درصد در غده و 65.2 درصد در پوست مي گردد. همچنين نتايج نشان مي دهد که به جز تيمار شاهد در ساير تيمارها ميزان تجمع کادميم در بخشهاي مختلف گونه هاي مورد مطالعه بيش از حد مجاز براي مصارف انساني است. ترتيب تجمع کادميم در بخشهاي مختلف گونه هاي مورد بررسي به شرح زير است: ريشه: چغندرقند، تربچه، سيب زميني و هويج؛ برگ: چغندرقند، هويج، تربچه و سيب زميني؛ غده: تربچه، چغندرقند، هويج و سيب زميني؛ پوست: هويج، تربچه، سيب زميني و چغندرقند.

كليد واژه: کادميم، خاک آلوده، فاضلاب، چغندرقند، تربچه، سيب زميني، هويج

[تنها کاربران عضو سايت قادر به مشاهده لينک ها هستند. ]