سهر سازی و معماری:فصل دوم: محورها و سرفصلهاییکه میتوانند :در تنظیم پایان نامه ارشد دانشجو مهم باشند.
دوستان عزیز دانشجو در کلیات بخش یا فصل اول :با سر تیترها اشنا شدید والبته هستید. من فکر کردم بجای شرح و تاریخ -بیاییم :فکر کنیم :طراحی پروزه شهری بعهده ماست و علاوه بر نقشه ها باید:"دفترچه مطالعات"را به استاد بدهید.
با این کار دو سود می بریم: هم تاریخ وفشرده انرا برایتان دستچین می کنم (به دهها رفرنس رجوع نکنید) -هم تجربه و ملاحظات 30 سال کار بصورت کاربردی در اختیارتان قرار می گیرد.معتقدم که زکات علم وتجربه :دراختیار قراردادن ان به جوانان است تا دوباره عمر گرانبهای انان تلف نشود.وانان نیز چنین کنند برای ایندگان.بخیل ترین مردم کسانی هستند که تجارب علمی خود را در اختیار دیگران قرار نمی دهند.وبخل می ورزند.در حالی که می دانند این اندوخته ها همراه انان زیر خاک مدفون گردیده ونابود می شوند.
*********************************************
الف:سر فصلهای مطالعاتی :طرح شهر "X"- پایان نامه : دانشجو ..... استاد راهنما:......................
محور های اصلی (GLOBAL) مطالعاتی
الف=بررسی خصوصیات طبیعی ب=بررسی خصوصیات اجتماعی ج=مطالعه سیاسی واقتصادی
د=مطالعه خصوصیات تاریخی ه=بررسی مختصات فیزیکی * و=بررسی وضعیت ونحوه گسترش شهر -رشد جمعیت-توسعه اینده وجهت ان(بکدامین سمت وچرا؟).
در ورق بعدی :با کمک نرم افزار اکسل سر فصل وجدول زیبایی تدارک ببینید.(اینها از نظر امتاز دهی استادان نقش مهمی دارند.)
الف:خصوصیات طبیعی:در این مرحله شما نیاز به اطلاعات زیر دارید.:مساحت شهر-طول وعرض جغرافیایی ان-پلان توپوگرا فی(رقوم ارتفاعی از سطح دریا)-
ذو عارضه های طبیعی -کوهها-رودخانه ها-جنگلها-تاثیرات این عوارض در نزولات اسمانی-وضعیت اب وهوا-و.... ایتم های اولیه را براحتی از کتابخانه مرکزی شهر ویا سازمان نقشه برداری با خرید نقشه می توانید بدست اورید.جداول اماری سازمان هواشناسی هم اینها را وقتی معرفی نامه کتبی نشانشان دهید همکاری می کنند. بخصوص نمودارهای ایستگاههای سینوپتیک بسیار مفیدند.(اداره هواشناسی ومعدل باران).
توسعه اینده شهر در چه جهاتی امکان پدیر است؟ -بررسی ومطالعه :واحدهای : فضای سبز-نور وافتاب وزاویه تابش-استفاده از"ابی اسمان".
اگر طرح شما از الگوهای شهر سازی :معروف به "سوسیالیستی"و همانند سازی و مجموعه هایی از این دست است :دو انتخاب بیشتر ندارید.
1-بردن واحد سبز در مقیاس کوچک به این واحدهای کوچک بصورت :FLOWER BOX "جعبه ای در نما" یا بین اشپز خانه و هال باشد.منظورم "ایجاد ان چاه وحشتناک وانتقال صدای طبقات یعنی:PATIO نیست.
2-یک فضای سبز اشتراکی بزرگ یا چند تا(بسته به وسعت زمین) برای همه مجموعه. که اگر سلیقه بکار رود می توان :یک :Bout club ,وبازیهای ابی (واحد ابی) و با انتخاب جهت نور مر غوب (جنوب شرقی) واحد اسمانرا داشت. این ها را امروزه می توانید بکمک کامپیوتر (اگر تسلط خوبی دارید بصورت انیمیشن در مجلدات
پایان نامه بصورت.CD ضمیمه ارایه دهید.
توصیه مهماگر واقعا اجباری ندارید از بکار بردن :الو مینیوم وشیشیه در بیشتر از 30%نما خودداری کنید .ما در ایران خشک-گرم وکشوری که بسرعت در حال تبدیل شدن به کویر است زندگی می کنیم نه در باغهای فراوان و سر سبز کالیفرنیا!. این ماتریال ها -در گرما و سرما بسیار در اتلاف "سرمایش وگرمایش" و انقباض وانبساط سازه وترک برداشتن -یسیار موثرند. نمای مذکور بی روح و بد رنگ است.این 30%را بر اساس تجربه می گویم. خود دانید.!.
3-زمین شناسی ومنابع طبیعی شناخت منابع ظبیعی شهر مورد مطالعه یا پروژه پایان نامه مهم است.بنابراین باید روی الگو های واقعی وموجود کار کرد.شهر فرضی وذهنی بیشتر به درد یک پایان نامه :تاریخ ویا فلسفه :شهر سازی می خورد. منابع اب-معادن -وضعیت TECTONIC(زمین ساخت) شهر از نظر زلزله خیزی مهم هستند.ابهای زیر زمینی در طرح توسعه بسیار مهم می باشندباید جهت شیب طبیعی زمین ورقوم تراز منطقه توسعه را از نظر پتانسیل جریان اب مصرفی این ساکنان حداقل 50 سال نخست اهداف استراتزیکی طرح در نظر گرفت.اگر با محاسبه رشد جمعیت وتجهیزات صنعتی این منابع نمی توانند جوابگو باشند-ایا منابع جایگزین ودر دسترس هست؟. وجود معادن واستخراج چه اثری در اینده خواهد داشت. وضعیت زمین ساخت ودوری یا نزدیکی به گسل چه اثراتی دارد؟. وجود پاسخ منفی (تایید این خطرات وکمبودها) میتواند بسیاری از ایده های هر چند جالب شهر ساز را "کنسل" کند.
4-وضعیت راههای ارتباطی:شهر سازان در وضعیت برخی از راههای ارتباطی شبکه طراحی خود گاه با محدودیت هایی روبرو می شوند.برخی از نقاط واماکن شهری ومنطقه ای در پروسه شکل گیری شهر از چنان قدمت و ارزش تاریخی و گاه "قداست مکان"مثل مقبره شخصیتی مذهبی -مساجد یا کلیسا های با قدمت چند قرن واز این قبیل اجازه تخریب وعبور طرح را نمی دهند.بعنوان مثال تمامی طرحهای جامع شهری مشهد برای توسعه خود مجبور به دور زدن اطراف رینگ حرم امام رضا(ع) شده اند. ودر واقع باید حریم حرم را حفظ نمایند. طرح توسعه شهر نیشابور را نیز شاهد ومشارکت داشتم. مسیر طرح جامع نیشابور طوری تعین شد که در توسعه به سمت :ارامگاه :خیام-شهاب الدین سهروردی-کمال الملک - ودیگر بزرگان که تقریبا نزدیک خیام وباغ امامزاده محروق وفضل بن شاذان هستند -نباشد.از انجا که راههای ارتباطی :شوسه-اسفالته-شاهراهها-راه اهن (درون شهری وبرون شهری)-هوایی ودریایی(ابادان-اهواز- بوشهر-دریای همیشه مازندران
و سایر شهرهای بندری) وترافیک وحمل ونقل بسیار مهم هستند .مطالعه روی این بخش دست کمی از سایر بخش ها نخواهد داشت.
مثال: استفاده از طرح مختلط : بافت :شطرنجی-شعاعی در خیابانها مطلوبیت و در عین حال محدودیت هایی خاص را دارد. بافت شعاعی خیابانها اگرچه میادین زیبا واب نماهای با شکوه را امکانپذیر می کند اما دسترسی به دیگر خیابانها ومحلات را سخت وترافیک بیشتری بوجود می اورد. هنوز شهرهای قدیم جهان وما از محدودیت ها وتراکم خفقان اور بافت :عنکبوتی یا شعاعی وساعتها اتلاف وقت وانرزی در ترفیک بین دومیدان(از رینگ محیطی به رینگ مرکزی) رنج می برند. بافت شطرنجی تنها هم مزایا ونواقص خاص خود را دارد با این تفاوت که در مقایسه با بافت شعاعی امکانات مانوور بیشتری برای شهرساز در مرتبط کردن محلات فراهم می کند. در خیا بانهای شطرنجی - بافت شهری وقطعه بندی زمینهای شهری بین "چهار خیابان اصلی و تعدادی خیابانهای فرعی محصور می شوند. از مزایای دسترسی سریع-راه داشتن تمام نفاط بهم- برخوردارند اما بعلت همین دسترسی سریع متاسفانه سرعتها بالا و در نبش هر خیابان خطر در کمین است.
علت اصلی هم ""عدم رعایت شهر وندان". به هر حال اکنون از ترکیب هر دو الگو استفاده می شود تا در عین حال -"یکنواختی هم نباشد".
وضعیت خاک وزیو تکنیک منطقه هم "مهم است".بسیاری از زمین های ای استان(خراسان) دارای بافت رسی با ضریب نفوذپذیری کم هستند.وهمین موقع بارندگی موجب ابگرفتگی معابر می شود. لذا در اغلب پروژه های بزرگ گزارش :ژیو تکنیک ضروری است.
ب=خصوصیات اجتماعی= گروه مطالعات این بخش در شاخه های زیر است:
1-جمعیت شهر ومشاغل:اینکه شهر در هنگام مطالعه طرح چقدر است و چند در صد "مونث وچند در صد مذکر هستند -توزیع وشرایط سنی هرم جمعیت چطور است-رشد سالانه چه شاخصی داشته -علل افزایش یا تقلیل چه بوده است-نوع صنف واشتغال و مسایی از این دست در بررسی فاکتور جمیت بسیار موثرند.فاکتور وشاخص رشد جمعیت فوق العاده مهم واثر گذار است.من این موضوع را در مقالات قیلی خود بسیار "تاکید" کردم. نشان دادم "مهاجرتهای بی رویه روستاییان و صدها هزار مهاجر بیگانه از کشور های همسایه چه اثرات مخربی بربافت شهری واقتصاد در حال جنگ ان زمان کشور گذارد.ومنابعی که باید در 30 سال مصرف می شدند در 10 تا15 سال باتمام رسیدند.این هجوم ومهاجرت اتباع بیگانه و روستاییان "محاسبه :شاخص جمعیت مشاوران شهر ساز واب را که حداکثر 2 تا3 در صد بود یک باره به 5تا 5.5 در صد رساند.!.و صدمات فعلی وکمبودهای مسکن-کار-مهمتر از همه:منابع ابی اثرات ان هجوم بی حساب وعدم توجه مسیولین به هشدارهای :مداوم مشاوران بود. توفیق اجباری! در شانس کاهش نرخ رشد جمعیت ! که اکنون به رقم 1تا 2درصد (در حد مشاور 30 سال قبل -پیش بینی روند عادی انان) رسده است بالانس وتعادل ایجاد کرده است.اگرچه به قیمتی گزاف.! -تنیم قرن حد اقل زمان لازم است در بهترین شرایط(بارش 40 سال برف هر بار 1.5 تا2 متر!) - برگشت کامل اتباع بیگانه به کشورهای خود-فشار وقاطعیت ایران بر گرفتن حقابه های خود که سرچشمه در خاک انها دارد و 30 سال جلوی انرا از ورود به ایران سد کردند(افرین باین همه قدر شناسی!) و هامون-هیرمند-وبسیاری از رودها ی ما خشک ونابود شد واکوسیستم ها از دست رفت.متاسفانه خطر عمده "پیر شدن جمعیت وپایین امدن افزایش شاخص جوانی بدنه جمعیت وجوانزایی است." . البته همه اینها راه دارند. هم شدت عمل وهم برنامه ریزی استراتژیکی در مورد همسایگان .
ج-مطالعات خصوصیات سیاسی واقتصادی:در این بخش باید وضعیت شهر را با شهرهای مجاور و در صورت مرزی بودن با کشورهای همسایه بررسی می گردد.:تولید ناخالص ملی"در بخشهای :عمران-کشاورزی-صنعت ومعدن و....صنایع دستی(قالی صادراتی ایران-جاجیم وگلیم) -واردات وصادرات .
ها-خصوصیات تاریخی" :تاریخ گذشته شهر چه بوده است؟ مثلا اصفهان زیبا -نیشابور-شیراز-و...اثار تاریخی-فرهنگ مردم -مثلا شما در مطالعه توسعه اصفهان روحیه مردم :هنر مند وصتعتگر انرا نمی توانید از قلم بیاندازید.فاکتور اثر گذار اگر اول نباشد ولی در عوامل اصلی طرح توسعه حرف اول را میزند.
د: خصوصیات فیزیکی: حدود وثغور -نوع استفاده از زمین-وضعیت ابنیه از نظر استحکام-روند ساخت وساز شهری مطالعات این بخش را تشکیل می دهد.
*مهم:و: نوع استفاده از زمین- ووضعیت ابنیه : عواملی که کم وبیش بالا بررسی شدند.اما بحث بر سر :همان موضوع :*کاربری در نظر گرفته شده در طرح جامع وتوسعه شهری است.*موضوعی که متاسفانه مردم با نگرش سطحی :دیدن چند سال جلوتر پیش پای خود -از مشکلات اینده سخت غافلند"همین نتایج سختی که در اثر غفلت های سرسری و سطحی نگری در ساخت وساز-مسکن-اقتصاد امروز بصورت معضلی در همه شیونات شهری جلوی ما قد علم کرده است. شاعر شیرن سخن ما چقدر خوب گفته:
تا کی اخر چو بنفشه سر غفلت در پیش ******************** حیف باشد که تو در خوابی ونرگس:12: بیدار!
مراکز تجاری -فرهنگی-بهداشتی-پارکها(این شریانهای تنفس شهری)- رشد جمعیت و مقایسه با بقیه بافتها.
پایان بخش یا فصل دوم : EXAMPLE :مثال کلی :و نوشتن پایان نامه ارشد :بصورت مجلد .
