سلام مهمان گرامي؛

خوش آمدید، براي مشاهده تالار با امکانات کامل ميبايست از طريق ايــن ليـــنک ثبت نام کنيد.

در صورتی که قبلا ثبت نام کرده و رمز عبور خود را فراموش کرده اید از طریق ايــن ليـــنک آنرا بازیابی کنید.

معماری ایرانی _ شیوه آذری

پاسخ یاب یافتن سریع پاسخ ها ویژه آزمون نظام مهندسی

برای مشاهده راهنمای استفاده از امکانات سایت و روش ایجاد تاپیک جدید اینجا کلیک کنید.

برای ارتقا عنوان کاربری خود به کاربر ویژه و دسترسی به بخش ویژه VIP اینجا کلیک کنید.
نمایش نتایج: از 1 به 1 از 1

موضوع: معماری ایرانی _ شیوه آذری

  1. Top | #1


    تاریخ عضویت
    دی -۱۳۹۰
    عنوان کاربر
    مدیر ارشد
    محل سکونت
    برازجان
    رشته تحصيلي
    عمران
    نوشته ها
    499
    پسندیده
    1,773
    مورد پسند: 1,129 بار در 419 پست
    میزان امتیاز
    1509

    معماری ایرانی _ شیوه آذری


    معماری ایرانی _ شیوه آذری




    [تنها کاربران عضو سايت قادر به مشاهده لينک ها هستند. ]: شیوه آذری، سبکی در معماری ایرانیِ پس از اسلام است که به آذربایجان منسوب است. این شیوه، سبک مغول یا ایرانی - مغول نیز نامیده می شود و در دورهٔ حکومت ایلخانان بر ایران (۶۵۴-۷۳۶ق /۱۲۵۶ -۱۳۳۶م) رواج یافت.


    محمدکریم پیرنیا در مقاله «سبک شناسی معماری ایران» (۱۳۴۷) سبک های معماری را به زادگاه های آنها نسبت داده و از «سبک آذری» نام می برد. این سبک را می‎توان بر معماری اسلامی ایرانی در دوره ایلخانان (مغول) منطبق ساخت. دونالد ویلبر «معماری سلجوقی» (شیوه رازی) را شکل ابتدایی «سبک ایلخانی» می داند و خود معماری سلجوقی را برگرفته از سبک پیش از اسلام معماری ساسانی می داند، به ویژه در شکل و نسبت های گنبدها.


    پیرنیا می نویسد پس از اینکه هولاکو در سال ۶۵۷ق/۱۲۵۹م در مراغه مستقر شد، معماری ایرانی ترقی کرد و در پی دگرگونی های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در جامعه، سبک رازی (معماری دوره سلجوقی) نیز تغییر کرد و «سبک آذری» زاده شد. سبک آذری از مراغه آغاز شده و با نام «سبک مغولی» به تبریز و سلطانیه و سپس به سراسر ایران و خارج ایران رفت و روز به روز درخشان تر شد. در اوج سبک آذری، شاهکارهای معماری زمان جانشینان تیمور به ویژه شاهرخ (۸۰۷-۸۵۰ق/۱۴۰۴-۱۴۴۶م) بنا شدند. پیرنیا سبک آذری را بر معماری دو دوره ایلخانی و تیموری منطبق می‎سازد اما بیشتر پژوهشگران، هنر و معماریِ دو دوره مغول (ایلخانی) و تیموری را دو دوره مختلف جدا از یکدیگر دانسته اند



    گنبد سلطانیه؛ سومین گنبد بزرگ دنیا


    گنبد سلطانیه مقبرهٔ اُلجایتو است که در ۱۳۰۲ تا ۱۳۱۲ میلادی در شهر سلطانیه (پایتخت ایلخانیان) ساخته شد و از آثار مهم معماری ایرانی و اسلامی از شیوه معماری آذری به شمار می رود. گنبد سلطانیه در فهرست آثار میراث جهانی به ثبت رسیده است.






    بزرگترین گنبد از حیص مصالح در دنیا با ارتفاع 48.5 و قطر دهانه ۲۵٫۵ است که در سال ۷۰۳ (ه. ق) به دستور الجایتو (سلطان محمد خدابنده) جهت انتقال پیکر حضرت علی (ع) امام اول شیعیان از نجف به سلطانیه ساخته شد. این بنا در مدت ۱۰ سال توسط ۳۰۰۰ نفر کارگر ساخته شد.


    تزیینات و نحوهٔ ساخت این مقبره در واقع نقطهٔ عطفی در معماری آن دوران بوده به این شکل که سبکی جدید را در معماری به وجود آورده که از معماری سلجوقی منفک شده است.


    این بنا شامل ۸ ایوان و ۸ مناره است که گفته می شود از ۸ در بهشت (ابواب البر یا درهای نیکی) الگو گرفته است. شامل دو دوره تزئینات است. دور اول تزئینات آجر وکاشی بوده است که به واسطه آجر و کاشی آیاتی از قرآن کریم کتاب آسمانی مسلمانان و ذکر نام خداوند و اسامی پیامبر اسلام و امام اول شیعیان و نام پادشاه نوشته شده است اما بعد از مدتی به دلیلی نامعلوم پادشاه (سلطان محمد خدابنده) دستور پوشانیدن تزئینات کاشی با اندود گچ را می دهد که مانند تزئینات کاشی به واسطه نقاشی روی گچ آیاتی از قرآن کریم کتاب آسمانی مسلمانان و ذکر نام خداوند و اسامی پیامبر اسلام و امام اول شیعیان و نام پادشاه نوشته شده است.


    گنبد سلطانیه شامل سه بخش اصلی ورودی، تربت خانه و سردابه است.






    پادشاه الجایتو پس از نومید شدن از انتقال پیکر حضرت علی (ع) از خاک نجف و کربلا به سلطانیه انتقال داد و در ساخت قسمتی از گنبد استفاده کرد که به تربتخانه مشهور است. پادشاه وصیت کرده بود که در سردابه دفن شود. الجایتو ۲ سال بعد از اتمام ساخت گنبد در سن ۳۴ سالگی بر اثر بیماری درگذشت.


    سردابه محل دفن پادشاه است اما عده ای از مورخان اینگونه نوشته اند که پادشاه در محلی غیر از سردابه دفن شده است.


    گفته می شود در ساخت گنبد بزرگ شهر فلورانس از این گنبد الگوبرداری شده است. بنای این گنبد که بعد از گنبدهای سانتاماریا دلفیوره و ایاصوفیه سومین گنبد بزرگ دنیاست.




    ارگ تبریز؛ یکی از بلندترین دیوارهای تاریخی کشور


    ارگ تبریز (علی شاه) نام یک بنای تاریخی در تبریز است. سبک معماری این بنا به شیوه آذری و معمار آن استاد فلکی تبریزی ذکر شده است.



    این ارگ یکی از بلندترین دیوارهای تاریخی کشور و نماد شهر تبریز است. این ارگ در مرکز شهر تبریز، در ضلع جنوبی تقاطع خیابان امام خمینی و فردوسی قرار دارد و امروزه فضای پیرامون آن برای برگزاری نماز جمعه مورد استفاده قرار می گیرد و مصلای بزرگ تبریز در این مکان احداث شده است.






    ارگ تبریز توسط خواجه تاج الدین علی شاه بنا شده است. این بنا براثر زمین لرزه و گذر زمان تا حدودی تخریب شده است. در محوطهٔ ارگ، آثار تاریخی ارزشمندی همچون «مدرسهٔ نجات» که به عنوان یکی از نخستین مدارس ایران به شمار می رفت و نیز «سالن تئاتر شیر و خورشید» قرار داشت که پس از شروع برنامهٔ تخریب و تبدیل ارگ تبریز به مصلای بزرگ تبریز از سال ۱۳۶۰ و در زمان امامت جمعهٔ آیت الله ملکوتی، بخش اعظمی از ارگ توسط جهاد سازندگی با بولدوزر و مواد منفجره ویران شده است.


    ارگ تبریز و محوطهٔ باستانی آن در ۱۵ دی ۱۳۱۰ خورشیدی به شمارهٔ ۱۷۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و نقشهٔ حریم استحفاظی قانونی و ظوابط حفاظتی آن در نشست ۲۹ خرداد ۱۳۵۷ شورای حفاظت آثار تاریخی ادارهٔ کل حفاظت آثار تاریخی مشخص و مورد تأیید اعضا قرار گرفته است.


    امروزه تنها بخشی از دیوارهای عظیم و محراب بسیار بلند شبستان جنوبی این مسجد برجای مانده است که خود موید شکوه و آبادانی آن در گذشته است. دیوارهای موجود در حقیقت تشکیل دهندهٔ ایوان تاق پوش و حمال تاقی استوانه ای عظیمی بوده است که فضای به وجودآمده به عنوان شبستان و عنصبر اصلی مسجد علی شاه به شمار می رفته است. بقایای موجود بنا، حکایت از یک ایوان به عرض 30.15 متر و جرز و دیواهای کناری به ضخامت 10.40 متر و پی ها و فونداسیونی ژرف و حجیم متناسب سازه های فوقانی و ارتفاع احتمالی بنا تا خط آغاز طاق استوانه ای ۲۵ متر (البته دقت رد تناسب سازه های اثر ۳۶ متر صحیح به نظر می رسد) بوده است.



    مسجد جامع ورامین


    مسجد جامع ورامین یا مسجد جمعهٔ ورامین مسجدی قدیمی مربوط به دورهٔ ایلخانی است و یکی از قدیمی ترین ساختمان های شهر ورامین است. ساختن مسجد در دوره سلطان محمد خدابنده آغاز و در دوره پسرش به پایان رسیده است. گچبری های این بنا از زیباترین نمونه های گچ بری ایرانی هستند.


    تهرنگ بنا میانسرای چهار ایوانی است. نیارش ساختمان دقیق است و آمودهای پایداری دارد. گنبد آن دو پوسته بوده که خود آن ریخته و آهیانه مانده است که گنبد ناری است. شبستان آن با تاق های آهنگ و جهاربخش پوشیده شده است.





    در ایوان جلوی گنبد خانه، گونه ای تّرّمیه پَتکانه بسیار زیبا کار شده است. مدخل مسجد دروازه اى ورودى است که تشکيل ايوان را مى دهد که سرتاسر ضلع شمالى مسجد است و صحن مسجد حياطى مستطيل شکل است وسط آن حوضى است که شبيه حوض هاى وسط قلعه هاى مسکونى و رباط ها است. ايوان شبستان بلند و زيباى مسجد جامع داراى کتيبه هايى ارزشمند است کتيبه هاى سوره جمعه در متن و در حاشيه کتيبه هاى کوفى آن از نمونه هاى خوب کتيبه هاى گچبرى اين عصر است. انواع طرح هاى اسليمى و خط هاى عربى، کوفى و فارسى را دارا است.


    در قسمت سر در اصل مسجد، در زير قوس اصلى سر در مسجد، همچنين دو ستون تزيينى که از دو طرف قوس تا بالا و راس آن ادامه پيدا کرده و در سر در حرم نيز زير قوس نيم گنبد کاشي کارى از پايه قوس تا راس آن از دو طرف به طور کامل و همانند سردر اصلى مسجد وجود دارد. بالاى محراب، تا گوشوارها هيچ کاشي کارى وجود ندارد. در قسمت پايين حرم در کتيبه 3 در ورودى به شبستان هاى شرقى و غربى که قبلا در مورد آنها صحبت کرديم نيز کاشي کارى زيبايى خودنمايى مى کند.



    مسجد گوهرشاد؛ پربازدیدترین مسجد ایران


    مسجد گوهرشاد در مشهد در جنوب آرامگاه علی بن موسی الرضا به ۸۲۱ ق/۱۴۱۸ م به دستور گوهرشادبیگم همسر شاهرخ ساخته شد. به دلیل ظرافت و زیبایی کاشی کاری و خط و اسلوب معماری مسجد گوهرشاد، این مسجد از شاهکارهای معماری ایرانی در دوره تیموری؛ و به دلیل موقوفات بسیار و مجاورت با آرامگاه علی بن موسی الرضا از مهم ترین و شلوغ ترین مسجدهای ایران به شمار می رود، به طوری که برخی آن را پُربازدیدترین مسجد در ایران می دانند.






    بارها و در زمان های مختلف، بر اثر عوامل طبیعی و انسانی صدمات فراوانی متوجه مسجد گوهرشاد شده است؛ از جمله در زمین لرزه سال ۱۰۸۴، ایوان مقصوره صدماتی دید که بازسازی گشت و همچنین از جمله مرمت های دیگر مسجد پس از گلوله باران روس ها در سال ۱۳۳۰ هجری قمری بود که به صدمه دیدن گنبد و ایوان های مسجد منجر گردید که در سال ۱۳۳۹ قمری گنبد و ایوان مقصوره و ایوان های شرقی و غربی مسجد مرمت گردیدند. گنبد ایوان مقصوره، در سال ۱۳۳۹شمسی برای مرمت اساسی تخریب گشت و ساخت مجدد آن توسط معماران ایرانی و زیر نظر مهندس عباس آفرنده و با رعایت همان ویژگی های گذشته و حفظ مشخصات اصلی آغاز گردید و در سال ۱۳۴۱شمسی خاتمه یافت که در همان زمان نیز سنگ های ازاره داخل ایوان مقصوره تعویض گردید و کف ایوان با سنگ های مرمر مفروش گشت و در سال ۱۳۴۵شمسی دور ساقه گنبد با کاشی معرق کتیبه ای مزین گردید.


    اسم گوهرشاد در دو جا با کاشی معرق نگاشته شده است: یکی در قسمت بالای در نقره ای که به دارالسیاده می رود و دیگری بر کتیبه ایوان مقصوره که به خط زیبای شاهزاده بایسنقر است.


    در قسمت وسط نیز کتیبه ای به نام محمد رضا امامی وجود دارد. شیوه ساخت این مسجد به سبک چهار ایوانی است و در طی سال ها گنبد آن چهار بار تعمیر شده است. سبک معماری این بنا به شیوه تیموری و نام معمار آن استاد قوام الدین شیرازی ذکر گردیده است.


    این مسجد در جنوب آرامگاه رضوی جای دارد و به رواق های دار السیاده و دار الحفاظِ آن پیوسته است. یک صحن به گستردگی ۲۸۰۰ متر مربع دارد و زیربنای آن ۹۴۰۰ متر مربع است. بنای مسجد دربرگیرندهٔ ۸ ایوان بزرگ و ۷ شبستان است. گنبدخانهٔ پشتِ ایوان مقصوره، با شبستان های یک طبقه، بخش های مختلف مسجد را به هم پیوند می دهد. ایوان جنوبی، ایوان مقصوره نام دارد و ایوان شمالی، معروف به ایوان دار السیاده است. ایوان شرقی، ایوان اعتکاف نامیده می شود و ایوان غربی، ایوان شیخ بهاء الدین نامگذاری شده است.


    بر اساس متن کتیبهٔ به خط ثلث در ایوان جنوبی، این مسجد در سال ۸۲۱ ق /۱۴۱۸ م به دستور و کمک گوهرشاد، همسر شاهرخ تیموری ساخته شده است و در طی قرون، خرابی های زیادی بر آن وارد شده. بنای مسجد گوهرشاد - که به خاطر نام بانی آن به این نام خوانده می شود - تقریباً ۱۲ سال به طول انجامیده و معمار اصلی بنا به احتمال قوی قوام الدین شیرازی یکی از معروف ترین معماران دوره تیموری بوده است.






    مسجد گوهرشاد مسجدی کلاسیک و به سبک مساجد چهار ایوانی ساخته شده است. ضحن مسجد تقریبا به شکل مربع و در اطراف آن چهار ایوان بزرگ تاریخی و در فواصل ایوان ها هفت شبستان وسیع و شش در ورودی و خروجی است.


    طول صحن مسجد حدود 56.13 متر و عرض 51.18 متر و مجموعا حدود ۲۸۷۳ مترمربع مساحت دارد. ابوان های مجلل و مرتفع در اضلاع مسجد به قرینه یکدیگر ساخته شده است.


    ایوان ها


    ایوان مقصوه (جنوبی): مهم ترین ایوانِ مسجد. حدود ۵۰۰ مترمربع مساحت، ۳۷ متر طول و 5.25 متر ارتفاع، از مهم ترین ایوان های مسجدهای ایرانی که هنرهای گوناگون در آن به کار رفته است. کتیبهٔ بایسنقر (فرزند گوهرشاد) که از بهترین ثلث نویسان عهد تیموری بوده، در این ایوان است که تاریخ بنای مسجد بر کاشی معرق، در آن نوشته شده است. محراب مسجد در میانِ ایوان جای دارد که یک پارچه از سنگ مرمر ساخته شده است. کتیبه ای در میان مقرنس کاری های آن نیز وجود دارد. گنبد مسجد بر بالای این ایوان است.


    یکی دیگر از اجزای ایوان منبری است که امروزه به نام «صاحب الزمان» خوانده می شود که از چوبِ گردو و گلابی ساخته شده و هنرهای منبت کاری در آن به کار رفته. سازندهٔ این منبر «محمد، نجّار خراسانی» هنرمند ناشناس عصر فتحعلی شاه قاجار می باشد. این منبر سال ۱۳۲۵ / ۱۹۴۶ میلادی به دستِ «حیدر نیکنام گلپایگانی» تعمیر شد.


    گنبد و مناره ها


    گنبد مسجد به بلندی ۴۱ متر بر بالای ایوان مقصوره جای دارد و سطح خارجی آن با آجر لعاب دار و یک کتیبه با خط کوفی تزئین شده است. در دو طرف این ایوان، دو مناره هر کدام به ارتفاع ۴۳ متر ساخته شده و دارای کتیبه هایی است. این مناره ها از روی زمین شروع می شوند و پیوسته به ایوان مقصوره بالا می روند و به شکل گلدسته در می آیند.


    دور خارجی گنبد 61.85 متر است به دلیل مشکلاتی که برای آن به وجود آمد در سال ۱۳۴۱ برچیده شد و دوباره گنبد فعلی با مصالح جدید ساخته شد و تزئین شد.


    مسجد گوهرشاد صحنی به وسعت ۲۸۰۰ مترمربع دارد و زیربنای آن ۹۴۰۰ متر مربع است.


    منبر صاحب الزمان


    در زاویه جنوبی ایوان مقصوره نزدیک به محراب منبر بلندی معروف به منبر صاحب الزمان قرار دارد. این منبر در سال ۱۲۴۳ هجری قمری به دستور فتحعلی شاه قاجار به دست محمد نجار از چوب گردو و گلابی ساخته شده است. از خصوصیات بار این منبر شیوه منبت کاری و قلم زنی آن و همچنین عدم استفاده از آهن و میخ در ساختش است. ساخت این منبر در سال ۱۳۲۵ آغاز شد که پس از ۵ سال متوقف گردید که بعدا توسط محمد نجار به اتمام رسید.


    ارتفاع منبر از زمین تا عرشه (جای نشستن) 7.5 متر و دارای ۱۴ پله است و ابعاد عرشه 1.14 در 1.12 است.



    ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ــــــ
    ویرایش توسط boushehromran : ۱۰ ۰۷ -۱۳۹۳ در ساعت 14:24
    2 کاربر مقابل پست boushehromran عزیز را پسندیده اند: SIAMAK-TORKASHVAN7,star10

اطلاعات موضوع

کاربرانی که در حال مشاهده این موضوع هستند

در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)

کلمات کلیدی این موضوع

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •  
وبسایت تخصصی مهندسی عمران و معماری به عنوان یکی از نخستین سایتهای تخصصی رشته های مهندسی، خدمت رسانی خود را در سال 1389 آغاز کرد.
تمامی فایلها و آموزشهایی که در سایت قرار می گیرند بصورت کاملا رایگان بوده و هدف ما ارتقا سطح علمی دانشجویان و مهندسان عزیز کشورمان بوده است.

اکنون ساعت 06:00 برپایه ساعت جهانی (GMT - گرینویچ) +3.5 می باشد.
ایمیل مدیریت سایت پست الکترونیکی مدیریت سایت: iromran@yahoo.com
X بستن تبلیغات
همکاري در فروش فايل سل يو