ابرخشت که حاصل حدود ۳۰سال از زندگی حرفه*ای، کار و تجربیات مرحوم نادر خلیلی، معمار ایرانی ساکن کالیفرنیا است در واقع کیسه*های درازی است با عرض ۵۰-۴۰ سانتی*متر و طول مورد نیاز که از خاک پر می*شوند و مثل برچسب*های لباس و به کمک دو ردیف سیم*خاردار در حد فاصل هر کدام از آنها در هم تنیده می*شوند و آن طور که می*گویند بنای ساخته شده از آن در مقابل باد و باران و گرما و سرمای شدید، آتش*سوزی و زلزله و… مقاوم است! روش ساخت ابتدایی است و حتی ساختمان*سازی را تا مراحلی از یک مقوله تخصصی به مقوله*ای قابل انجام برای همه تبدیل می*کند. ابرخشت به یک الگوی خاص محدود نمی*شود. الگوی اتاق*های ۴۰متری و ۲۰۰متری دارد. شاید ابرخشت برای ساخت مثلا یک سالن بزرگ با محدودیت مواجه باشد ولی برای هر تعداد اتاقی که بخواهید جوابگو است.
پایه و اساس ساختاری سیستم «ابرخشت-SuperAdobe» بر کیسه های شنی با درازای قابل تنظیم قرار گرفته است. که این کیسه*های بزرگی از خاک تقویت شده با فیبرهای ویژه*ای که جایگزین کاه قدیمی*شده بودند پر می*شد و با ترکیب آب، رشته های طولانی را به وجود می*آورد. این امر از یک طرف باتوجه به دسترسی به این نوع مصالح بدون مشکل عمده، موجبات تسهیلات در همه گیر شدن سیستم را فراهم کرده است و از طرف دیگر باتوجه به انعطاف پذیری فرمی، به طرح معماری، قابلیت مانور را در زمینه شکل دهی انحناهای زیبا، ساختار یک پارچه را می دهد، این همه به معنای توانایی استفاده از قالب و قاب برای شکل دادن، پیچ و تاب دادن فرم ها و بهره گیری از روند طراحی آلی یا ارگانیک در عین لحاظ شدن ویژگی های لازم به جهت سازه ای است. بناهای گنبدی جدید به جای آن که از بلوک*های مجزا ساخته شود با بافتن این رشته*های بلند ابر خشت*ها شکل می*گرفت و در برابر نور خورشید و حرارت محیط خشت*ها خشک می*شدند. در فرآیند بافت چنین بنایی، این امکان وجود داشت که برخی سازه*های اصلی بنا درون آن بافته شود، مثلا سکوهای مختلف یا اتاقک*های موجود را می*شد در دل این بنا بافت. آزمایش*های زلزله*نگاری نشان داد این نوع بناها که ظاهر زیبایی هم داشت و قابلیت افزوده شدن بخش*های مختلف به آن وجود داشت، توان مقابله*ای کم نظیری را برابر لرزه*های سنگین دارد.
بعد از انتخاب پلان، نوبت به پیاده کردن آن بر روی زمین مورد نظر برای ساخت می رسد، بعد از این مرحله، ردیف اول از ابرخشت روی پلان جاگذاری می شود.
کیسه هایی که معمولا به صورت استاندارد برای این هدف منظور شده اند در حین جاگذاری، با خاک مرطوب پر و کوبیده می شوند و با روش بنایی « زنجیره پیوسته»(running bond) روی هم قرار می گیرند. در این بین، بین هر دو لایه از ابرخشت بعد از کوبش لایه پایینی، برای مهار کردن نیروهای کششی، ۲ ردیف سیم خاردار قرارداده می شود، هدف از این کار ایجاد نوعی سازه خود پشتیبان مقاوم در برابر نیروهای کششی است. در یک کلام با روشی بسیار ساده ساختن یک خانه از دیوارها و سقف و پی و در کل آنچه «سفت کاری» می نامیم به طور کامل با این روش، قابل اجرا است.
گرچه که بعد از زلزله ی بم نادر خلیلی پیشنهاد ساخت خانه به این روش رو به مسئولان وقت داد، اما مسئولان این روش رو مناسب ندیدند به دلیلهای مختلف و یکی از آنها هم نداشتن “پی” و سایر ایرادات دیگر میدانستند که فعلا مجالی برای بیان آنها در این تحقیق کلاسی نیست.
ابرخشت، به راستی بسیار ساده است! همه چیز تقریباً در محل تأمین می*شود و نیروی متخصص هم لازم نیست؛ مصالح خاک است و کیسه شن و سیم خاردار. کیسه*هایی که طویل*تر از کیسه*های معمولی هستند با خاک پر می*شوند، البته سیم*های خاردار در بین این نوارهای فتیله*ای کیسه شن، نقش اتصالات را بر عهده دارند و نیروهای کششی و جانبی را خنثی می*کنند.
[تنها کاربران عضو سايت قادر به مشاهده لينک ها هستند. ]
نحوه ی جاگذاری پنجره ها
ویژگیها و کاربرد روش سرپناه گلین با کیسه خاک
الف) امکان استفاده در مناطق جنگ زده یا خسارت دیده زلزله
یکی از کاربردهای این روش، ساخت سر پناه برای خسارت دیدگان جنگ و زلزله است . این روش با سرپناه موقت مثل چادر یا حتی کانکس تفاوت داشته و به عنوان روشی دائمی تر از آنها محسوب می شود .
ب) مقاومت در برابر سرما و گرما
یکی از ویژگیهای مثبت این طرح، به دلیل استفاده از دیواره های خشتی و شکل خاص بنا ، مقاومت در برابر سرما و گرما و مصرف انرژی پایین است ؛ نکته ای که ضعف همه روشهای دیگر سرپناه های موقت می باشد .
ج) تکنولوژی پائین و اجرای سریع
استفاده از در دسترس ترین مصالح یعنی خاک و تکنولوژی پائین یک ویژگی مثبت این طرح است ، ویژگی که به خصوص در نقاط دور دست یا در شرایط پس از زلزله یا جنگ که حمل و نقل و تولید مصالح و توزیع برق در مناطق آسیب دیده مختل شده است کاربرد دارد. با این روش می توان با کمک اهالی هر خانه حداکثر در طی یک هفته یک سرپناه مقاوم و مناسب اجرا کرد .
د) مقاومت در برابر زلزله
به دلیل شکل خاص این بناها و نحوه انتقال نیرو به صورت فشاری؛ این ساختمان در برابر زلزله مقاوم است . این روش در ایلات متحده به عنوان یک روش ضد زلزله مورد تصویب قرار گرفته شده و آئین نامه ای نیز برای آن تدوین شده است .
تقریباً از سال ۱۹۴۸ است که بحث سکونت درخارج جو زمین وخصوصاً ماه ومریخ بخش مهمی ازمطالعات و پژوهشهای خلیلی را تشکیل می دهد. در همین سال طرح او برای ساخت مسکن در ماه با سیستم ابرخشت و گلتافتن در ناسا مطرح می شود و از آن زمان او از اعضای تیم تحقیقات طرح سکونت و ساخت و ساز در ماه است. پروفسور خلیلی در سال ۱۹۹۱ موسسه ی Cal-Earth را در بیابان های هسپریا در کالیفرنیا بنیاد نهاد. Cal-Earth موسسه ی آموزشی و پژوهشی ای است که درآن او و همکارانش تحقیقات و آزمایشهای خود را بر روی نمونه های ابرخشتی و گلتافتن ادامه می دهند.شایان ذکر است که در دوره هایی ناسا فاضانوردان خود رو در شبیه سازی هایی با نحوه ی استفاده از این خانه ها و آدابته شدن با آنها آموزش میداد.