سلام مهمان گرامي؛

خوش آمدید، براي مشاهده تالار با امکانات کامل ميبايست از طريق ايــن ليـــنک ثبت نام کنيد.

در صورتی که قبلا ثبت نام کرده و رمز عبور خود را فراموش کرده اید از طریق ايــن ليـــنک آنرا بازیابی کنید.

مسجد شیخ لطف الله_شاهکار کاشی کاری ایران

پاسخ یاب یافتن سریع پاسخ ها ویژه آزمون نظام مهندسی

برای مشاهده راهنمای استفاده از امکانات سایت و روش ایجاد تاپیک جدید اینجا کلیک کنید.

برای ارتقا عنوان کاربری خود به کاربر ویژه و دسترسی به بخش ویژه VIP اینجا کلیک کنید.
نمایش نتایج: از 1 به 2 از 2

موضوع: مسجد شیخ لطف الله_شاهکار کاشی کاری ایران

  1. Top | #1


    تاریخ عضویت
    دی -۱۳۹۰
    عنوان کاربر
    مدیر ارشد
    محل سکونت
    برازجان
    رشته تحصيلي
    عمران
    نوشته ها
    499
    پسندیده
    1,773
    مورد پسند: 1,129 بار در 419 پست
    میزان امتیاز
    1509

    مسجد شیخ لطف الله_شاهکار کاشی کاری ایران



    مسجد شیخ لطف الله، شاهکار کاشی کاری ایران





    برترین ها: مسجد شیخ لطف الله (ساخته شده در ۱۶۰۲ - ۱۶۱۹ میلادی) یکی از مسجدهای تاریخی و شناخته شده شهر اصفهان است که در دوران صفویه بنا شده است. این مسجد شاهکاری از معماری و کاشی کاری قرن یازدهم هجری است که توسط استاد محمدرضا اصفهانی از معماران نامدار آن دوره ساخته شده است.


    مسجد شیخ لطف الله به فرمان شاه عباس اول در مدت هجده سال بنا شده است. این مسجد در ضلع شرقی میدان نقش جهان و مقابل عمارت عالی قاپو و در همسایگی مسجد امام واقع شده است. این مکان مذهبی برای تجلیل شیخ لطف الله المیسی بنا گردیده و سالانه گردشگران زیادی را جذب خود می کند. به منظور تجلیل ازاو مسجد شیخ لطف الله برای تدریس و نمازگزاری وی اختصاص داده شد و وجه تسمیهُ مسجد مزبور به نام شیخ لطف الله از همین جهت است. شیخ لطف الله 6 سال قبل از در گذشت شاه عباس اول وفات یافت.









    مسجد شیخ لطف الله داراى گنبدى است که از درون و بیرون با کاشى کارى هاى زیبا پوشیده شده است. این گنبد روى چندین تاق کنگره دار مرتفع استوار است و با آیات قرآنى آراسته شده است. در فراز مسجد شیخ لطف الله دایره اى وجود دارد که داراى منافذى است که با تزیینات فلزى آراسته شده است و براى روشنایى و تهویه به کار مى رود. این گنبد به نقوش اسلیمى بسیار ظریفى تزیین شده که در قشر خارجى به یک ستاره هشت گوش ساخته شده از کاشى هاى معرق رنگارنگ منتهى مى شود. قلّه آن نیز به کلاهکى منتهى مى شود که با کره هایى منظم تزیین شده است، محراب از یک طاق دندانه دار تشکیل شده که بر فراز آن نقوش ظریف اسلیمى نقش بسته است. این طاق کنگره دار از داخل داراى مقرنس هاى صدفى شکل است که در انتهاى آن به نقوش گیاهى زیبایى آراسته شده است.


    مسجد شیخ لطف الله از لحاظ زیبایى نقوش و اسلیمى هاى به کار رفته در آن بى نظیر به شمار مى آید. در سال 1307 با توجه به طرح های اصلی و کاشی های موجود نسبت به مرمت سردر و گنبد اقدام شد. کتیبه نمای خارجی گنبد نیز نشان دهنده تعمیراتی است که توسط اداره باستان شناسی در سال 1315 انجام شده است. در جلوی مسجد حوض 8 ضلعی زیبایی قرار داشته که در سال های 1316 تا 1318 برداشته شده است. در این زمان پوشش کف گنبد خانه از جنس گچ بوده و پنجره های چوبی منصوب در آن روشنایی زیرزمین را تامین می کرده است.








    محراب مسجد شیخ لطف الله از شاهکارهاى بى نظیر هنر معمارى و از زیباترین محراب های است که در مساجد دیگر اصفهان مى‏توان مشاهده کرد.



    پیشینه


    طرح این مسجد در زمانی که نقشه چهار باغ و باغ هزارجریب به مرحله اجراء درآمد ریخته شد و در دورانی که معماری صفویه به شکوفایی رسیده بود مورد بهره برداری قرار گرفت. ساخت این مسجد در نیمه اول قرن یازده هجری، در سال ۱۰۱۱ هجری قمری (۱۶۰۲ (میلادی)) و به فرمان شاه عباس اول آغاز شد و در سال ۱۰۲۸ هجری قمری (۱۶۱۹ (میلادی)) به پایان رسید.


    ساخت این مسجد هجده سال به طول انجامید. معمار این مسجد استاد محمدرضا اصفهانی، پسر استاد حسین بنا اصفهانی بوده است. این مسجد بر خرابه های مسجدی که قبلاً در آن محل بوده ساخته شد.








    ساختمان


    تزئینات کاشی کاری آن در داخل از ازاره ها به بالا همه از کاشی های معرّق پوشیده شده است. مسجد شیخ لطف الله یکی از زیباترین آثار تاریخی اصفهان در ضلع شرقی میدان نقش جهان و مقابل عمارت عالی قاپو واقع شده است. شماری از کاشیکاری های معرق درون و بیرون گنبد و کتیبه های خط ثلث آن به خط علی رضای تبریزی عباسی است. این مسجد به علت اینکه نه دارای مناره است و نه دارای شبستان ورودی (حیاط) و همچنین ورودی آن پله می خورد، غیر طبیعی است.


    عدم وجود شبستان و صحن ورودی، این مسجد را به مقتضیات تقارنی میدان نقش جهان (قرار گرفتن مسجد رو به روی عمارت عالی قاپو) که در نهایت منجر به این مساله شده است که نتوان صحنی یا حیاطی رو به قبله که برای نمازگزاری استفاده شود، برای آن طراحی کرد.


    سر در معرق آن تا پایان سال ۱۰۱۱ قمری هجری ساخته و پرداخته شده واتمام ساختمان و تزئینات آن در سال ۱۰۲۸ هجری قمری بوده است. کتیبه سر در آن به خط ثلث علیرضا عباسی و مورخ به سال ۱۰۱۲ هجری است، معمار و بنای مسجد استادمحمدرضا اصفهانی بوده است که نام او در داخل محراب زیبای مسجد در دو لوحه کوچک به این شرح ذکرشده عمل فقیر حقیر محتاج برحمت خدا محمدرضا بن استاد حسین بنا اصفهانی ۱۰۲۸ خطوط و کتیبه های داخل مسجد کار علیرضا عباسی خطاط بسیار مشهور زمان شاه عباس و باقر بنا خوشنویس گمنام آن دوره است که نمونه خط ثلث او با خط علیرضا عباسی برابری می کند.









    داخل و خارج گنبد بی مانند این ابنیه که از زیباترین گنبدهای جهان به شمار می رود، از کاشی های معرّق نفیس پوشیده شده است. باستان شناسان خارجی عظمت معماری این مسجد را ستوده اند. استفاده از نور طبیعی و رنگ های زیبا همه و همه از جمله ویژگی های چشمگیر این بناست.


    شیخ لطف الله از علمای بزرگ شیعه از مردم میس و از اهالی جبل عامل یعنی لبنان امروزی بوده است که به دعوت شاه عباس اول در اصفهان اقامت گزید و به منظور تجلیل از او این مسجد برای تدریس و نمازگزاری وی اختصاص داده شد و نام مسجد مزبور به شیخ لطف الله از همین جهت است.


    سبک معماری این بنا به شیوه اصفهانی است. جلو خان مسجد با عقب نشستگی از بدنه شرقی میدان آغاز می شود. بعد از عبور از چهار پله به محوطه سردر می رسیم. قسمت پایینی دیوارهای این محوطه با سنگ مرمر زرد پوشیده شده است، سکوهای بزرگ کناری هم از همین نوع سنگ هستند. در ورودی مسجد به صورت دو لنگه است که از چوب چنار یک پارچه ساخته شده اند و پس از گذشت چهارصد سال هنوز پابرجا هستند.


    در جلوی مسجد حوض ۸ ضلعی زیبایی قرار داشته که در سال های ۱۳۱۶ تا ۱۳۱۸ خ برداشته شده است. در این زمان پوشش کف گنبدخانه از جنس گچ بوده و پنجره های چوبی منصوب در آن روشنایی زیرزمین را تامین می کرده است.








    جهت بنا نسبت به قبله


    یکی از ویژگی های این مسجد چرخش ۴۵ درجه ای است که با محور شمال-جنوب دارد که در اصطلاح، پاشنه نامیده می شود. علت وجودی این چرخش این است که در معماری ایرانی-اسلامی، مساجد به گونه ای طراحی می شوند که کاربر هنگام ورود به است و خواه و ناخواه در ورودی مسجد به سمت مشرق میدان خواهد بود، اگر بنا بود مسجد را نیز به همین جهت می ساختند کار جهت یابی از لحاظ قبله مختل می شد. در اینجا با ایجاد یک راهرو که از ابتدای مدخل مسجد به سمت چپ و سپس به سمت راست می چرخد بر این مشکل فائق آمده اند یعنی اگر چه ساختمان مسجد در مشرق است و از نمای خارجی آن چنین بر می آید که دیوار جبهه آن در جهت شمال به جنوب است لکن در همین محراب دیوار بنا شده که به سوی قبله است و وقتی به عظمت این فکر پی می بریم که در بیرون مسجد اثری از کجی و زاویه به چشم نمی خورد، اما به مجرد ورود ناچاریم قبول کنیم که صحن نسبت به نمای خارجی پیچشی دارد در صورتی که گنبد کوتاه این مسجد به علت مدور بودن، جهت یا زاویه مخالفی نشان نمی دهد.


    این مسجد جهت استفاده همسران شاه عباس بنا شده است و به همین دلیل این بنا فاقد مناره (جهت اذان گفتن) است.








    محراب مسجد


    یکی از شاهکارهای بی نظیر معماری را در محراب مسجد می توان مشاهده کرد. در این محراب کاشی کاری های معرّق و مقرنس های بسیار ظریفی به چشم می خورد و همچنین دو لوح داخل محراب وجود دارد که عبارت «عمل فقیر حقیر محتاج بر رحمت خدا محمدرضا ابن استاد حسین بنای اصفهان» روی آن حک شده است. کتیبه های دیگری نیز به خط علیرضا عباسی در اطراف محراب دیده می شود که روی آن ها روایتی از پیامبر اکرم و امام ششم [ع] نقل شده است.


    علاوه بر این روایات، اشعاری نیز روی کتیبه ها نوشته شده که بنا به اظهار کارشناسان سرایندة آن ها "شیخ بهایی" دانشمند و شاعر دورة صفوی است. خطّاط این کتیبه ها نیز باقر بنّا است. محراب به خاطر رنگ تمیز و صافش، همچنین ترکیبات و خطوط هماهنگش بسیار گیراست.


    محراب از یک تاق دندانه دار تشکیل شده که بر فراز آن نقوش ظریف اسلیمی نقش بسته است.








    دیوار و سقف مسجد


    معرقاین تاق کنگره دار از داخل دارای مقرنس های صدفی شکل است که در انتهای آن به نقوش گیاهی زیبایی آراسته شده است.


    وجه تسمیه مسجد


    نامگذاری این مسجد به مناسبت نام امام جماعت آن یعنی شیخ لطف الله بن عبدالکریم بن ابراهیم که در زمان سلطنت شاه عبّاس به علل مذهبی از میس یکی از قرای جبل عامل یعنی جبل لبنان حالیه به ایران کوچ کرده و ابتدا در مشهد مقدّس اقامت گزید و در آنجا پس از استقاضه از محضر علمای ارض اقدس از جمله ملّا عبدالله شوشتری، از جانب شاه عبّاس بزرگ به خدمت آستانة رضوی درآمد و تا تاریخ فتنة ازبکان و دست یافتن ایشان بر مشهد در آن شهر مقیم بود، سپس از شرّ ایشان به قزوین پناه جست و در آنجا به کار تدریس مشغول شد؛ شاه عبّاس او را از قزوین به اصفهان آورد و در سال ۱۰۱۱ هجری قمری در جنب میدان نقش جهان مدرسه و مسجدی را، که هنوز هم به نام او شهرت دارد، برای محلّ تدریس و اقامت و امامت وی پی نهاد و انجام این کار تا ۱۰۲۸ هجری قمری طول کشید و در حین اتمام همین ساختمان بود که شاه عبّاس در قسمت جنوبی میدان نقش جهان، که اکنون به نام میدان امام شهره است، طرح انشاء جامع اعظم پادشاهی یعنی مسجد شیخ لطف الله را ریخت. بعد از آن که مسجد شیخ لطف الله برای نمازگزاری او مهیّا گردید.






    کتیبة سردر مسجد و دو کتیبه بزرگ کمربندی داخل گنبد، که در قسمت پایین گنبد به خطّ ثلث سفید بر زمینة کاشی لاجوردی معرّق جلب توجّه می کند، به خط زیبای علی رضا عباسی است که از مشهورترین ثلث نویسان زمان پادشاهی شاه عبّاس اوّل به حساب می آمد. در انتهای کتیبة کمربندی اوّل، که شرح آداب ورود به مسجد از قول پیامبر اسلام (ص) است، نام علی رضا چنین آمده است: "کتبها علی رضا العبّاسی فی ۱۰۲۵" در انتهای کتیبة کمربندی دوّم نیز، که مشتمل بر تمام آیات سورة جمعه و سورة نصر است، عبارت ذیل نوشته شده است: "کتبها علی رضا العبّاسی غفر الله ذنوبه".


    سبک معماری: شیوه اصفهانی


    شیوه اصفهانی نام آخرین نوع شیوه معماری سنتی ایرانی است، و دو دوره دارد که دوره نخست آن به زمان قراقویونلوها باز میگردد.


    به حکومت رسیدن سلسله صفویه در ایران موجب به وجود آمدن حکومتی شد که ایران بعد از سلسله ساسانیان به خود ندیده بود. مذهب (شیعه) و تشکیلات منظبط ناشی از آن باعث گردید که این دولت بر تمام شئون زندگی مردم مسلط گردد اوج گرفتن حیات عقلی شیعه در این دوره که ملازم با تجمع متفکران و اندیشمندان شیعه در مراکز عمده آن روزگار به ویژه اصفهان و تبادل آراء و افکار آنان است، دوره جدیدی را در زمینه حکمت و فلسفه شیعه به همراه داشت۳۱ و جلوه از تمدن را در این کشور پایه گذاری کرد. و حکومت بنا به سنتها گذشته سازماندهی، راه اندازی و ایجاد تا سیسات و تجهیزات زیر ساختیرا عمداً بر عهدهه گرفت در واقع این سیاستهای را دانباله و الگو گرفته سیاستهای ساسانیان می توان دانست. آنچه مشخص است که دولت صفوی جمع بندی از تاریخ چند هزارساله ایران بوده که مکتبی را تحت عنوان اصفهانی را از جمع بندی ماهرانه فلسفه، هنر، معماری و شهر سازی روز گار کهن ارائه کردو آن را با توجه به مصادیق و مفاهیم روز خود به جامعه معرفی کرد.






    از مظاهر بارز این دوره و آثار شکوهمند آن که هنوز هم در سر تا سر ایران نمود دارد این است که یکی شبکه راههای عمودبرهم بوده، که از کوهستانها به داخل کویرها و نمکزارها گسترش یافته بودو دیگر ساختن رباطها و کاروانسراهای بزرگ و توقفگاهای آبرومند، کاخها و بستانهای زیبا و خوش منظر که در فواصل راهها که در آنها همه گونه وسائل آسایش و رفاه مردم فراهم آمده بود را دانست.


    در باره معماری اصفهانی ان را به دوره تقسیم کرده اند که دوره اول که درزمان حکومت صفویه بود را دوره شکوفایی آن و دوره دوم را که از زمان حکوت نادر آغاز و پس از زندیه با سللسه قاجاریه به اتمام می رسد که این دوره را دوره انحطاط معماری صفویه می دانند که ورود معماری اروپایی در زمان قاجاریه از مهم ترین دلایل انحطاط آن می باشد.


    معماری در زمان افشاریه به علت لشکر کشی های پیاپی و عدم رسیدگی به مسائل داخلی کشور آثاری قابل توجه برای ارائه ندارد و در زمان زندیه هم به علت تمر کز خکومت در شیراز اکثر تاثیرات آن در شیراز پدیدار گشت و در زمان قاجار نیز به علت مسایل فنی و نبود نیروی کافی برای ساخت به صورت گذشته به آرامی کشور را از روند معماری ایرانی خارج کرد. اما در باره ویژگیهای و دستاوردهای معماری اصفهانی نکات زیر را می توان نام برد:


    • ساده شدن طرحها که در بیشتر ساختمانها، فضاها یا چهار پهلو هستند


    • هندسه ساده و شکلها و خطهای شکسته بیشتر استفاده می شد


    • در تهرنگ ساختمانها نخیر و نهاز کمتر شد و لی ساخت گوشه های پخ از این زمان آغاز شد


    • پیمون بندی و بهره گیری از اندام ها و اندازه های یکسان


    • سادگی طرح در بناها هم آشکار گردید


    البته شاید بتوان بیشترین دستاوردهای این دوره را در شهرسازی پیگیر شد چرا که این دوره مجموعه های شهری قابل توجهی را برای آیندگان به جا گذاشته است.



    ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــ ــ

    ویرایش توسط boushehromran : ۰۶ ۰۴ -۱۳۹۳ در ساعت 17:14
    3 کاربر مقابل پست boushehromran عزیز را پسندیده اند: CivilF,SIAMAK-TORKASHVAN7,star10

  2. Top | #2


    تاریخ عضویت
    فروردین -۱۳۹۳
    عنوان کاربر
    پاسخگو و راهنما
    محل سکونت
    مشهد
    مقطع تحصيلات
    لیسانس
    رشته تحصيلي
    عمران
    نام دانشگاه
    دانشگاه تبریز
    سال اخذ مدرک
    1352
    پایه نظام مهندسي
    پایه یک :نطارت واجرا
    نوشته ها
    371
    پسندیده
    698
    مورد پسند: 1,136 بار در 354 پست
    میزان امتیاز
    1305
    دوست عزیز وارجمند: سلام-بسیار تشکر می کنم از زحماتی که برای تهیه این پست ها متحمل می شوید. ما بهترین -مفیدترین- ودر عین حال تاریخ معماری با شکوه وعظمت ایران عزیز و میهن خود را با جملات کوتاه ولی عمیق وگویا مطالعه می کنیم. من پست های ابن همکار گرامی و معظم را به البوم زیبا ونفیسی تشبیه می کنم که برای همه قابل استفاده است ومفید و دلنواز. و این کار ساده ای نیست که پستی ایجاد کنی که همه سلایق انرا به پسندند. بنا براین من تعا رف نکردم ویا بقول فرانسوی ها : کمپلیمان - من شخصا لذتی که از چیدمان تصاویر و در جای مناسب قرار گرفتن انها در وحدت وپیوند با تاریخچه انها می برم وحظ بصر -و انچه که ضمن این انبساط خاطر "یاد"​می گیرم را صادقانه گفتم. از ایشان ممنونم.
    کاربر مقابل پست SIAMAK-TORKASHVAN7 عزیز را پسندیده است: boushehromran

اطلاعات موضوع

کاربرانی که در حال مشاهده این موضوع هستند

در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)

کلمات کلیدی این موضوع

نمایش برچسب‌ها

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •  
وبسایت تخصصی مهندسی عمران و معماری به عنوان یکی از نخستین سایتهای تخصصی رشته های مهندسی، خدمت رسانی خود را در سال 1389 آغاز کرد.
تمامی فایلها و آموزشهایی که در سایت قرار می گیرند بصورت کاملا رایگان بوده و هدف ما ارتقا سطح علمی دانشجویان و مهندسان عزیز کشورمان بوده است.

اکنون ساعت 15:05 برپایه ساعت جهانی (GMT - گرینویچ) +3.5 می باشد.
ایمیل مدیریت سایت پست الکترونیکی مدیریت سایت: iromran@yahoo.com
X بستن تبلیغات
همکاري در فروش فايل سل يو